Separatory tłuszczu
To specjalne zbiorniki służące do spowolnienia przepływu ścieków w celu ułatwienia im procesu flotacji (wypływania na powierzchnię) tłuszczów. Mogą być montowane wewnątrz budynku jako urządzenia podzlewozmywakowe, podłogowe lub wolnostojące, bądź na zewnątrz budynku, jako separatory podziemne.
W najprostszych rozwiązaniach separatory tłuszczu projektowane są jako prostopadłościenne zbiorniki o powierzchni czynnej zależnej od wielkości przepływu ścieków. Dopływ i odpływ ścieków jest zasyfonowany lub ukierunkowany deflektorami, dzięki czemu tłuszcze nie mogą się wydostać z separatora. W bardziej rozbudowanych konstrukcjach zbiorniki posiadają dodatkowo kosze osadcze do rozdzielnego gromadzenia zanieczyszczeń stałych, a także grzałki elektryczne do okresowego podgrzewania tłuszczu. Mogą też posiadać uzbrojenie do ręcznego lub automatycznego przepompowywania zgromadzonych osadów.
Wszystkie konstrukcje separatorów wymagają odpowietrzenia w celu zabezpieczenia zbiornika przed zagniwaniem ścieków. Odpowietrzanie może być wykonywane osobnym przewodem połączonym z rurą wywiewną lub poprzez przewód dopływowy, przy zapewnieniu grawitacyjnego spływu ścieków do separatora.
Rys. Zasada działania separatora tłuszczu. 1- wlot ścieków, 2- kierownica przepływu wymuszająca przepływ ku dołowi separatora, 3-przegroda pionowa, 4-zasyfonowanie, zwykle wyposażone w dodatkowy kosz do separacji zanieczyszczeń stałych, 5-odpływ ścieków oczyszczonych
Separatory podzlewozmywakowe
Dostępne są z tworzyw sztucznych lub ze stali nierdzewnej, jako urządzenia z ręcznym lub automatycznym usuwaniem nagromadzonego tłuszczu. W obu wypadkach separator podzielony jest na dwie osobne części, z których jedna pełni rolę osadnika zanieczyszczeń stałych, a druga komory flotacyjnej. Dopływ do odtłuszczacza może być wykonany z góry lub z boku. Odpływ zawsze z boku tak, aby uniemożliwić ciśnieniową pracę zbiornika.
Rys. Separator podzlewowy MOT (rys. Aquatechnika)
W konstrukcji z automatycznym usuwaniem tłuszczu, w górnej części zbiornika znajduje się tzw. łapacz tłuszczu, który w sposób ciągły lub okresowy, ustawiany np. na określona godzinę dnia wychwytuje tłuszcz i przelewa go do osobnego zbiornika. Rozwiązanie takie jest bardziej higieniczne z uwagi na brak skażenia powietrza. Przykładowa konstrukcja firmy Grese Guardian z rynna zbiorcza tłuszczu i
Fot. Separator ze stali nierdzewnej firmy Grease Guardian. U dołu zasada działania.
Części stałe wyłapywane mogą być przez osadnik lub wyjmowany kosz. W obu wypadkach czynność opróżniania osadnika przeprowadzona jest na ogół ręcznie z częstotliwością zależną od ilości zanieczyszczeń. Jest to niewygodne w dużych restauracjach, gdzie osadnik może dość szybko ulegać zarastaniu, dlatego separatory podzlewozmywakowe przeznaczone są głównie dla małej gastronomii.
Separatory wolnostojące
Polecane są dla dużych kuchni, gdzie ilość osadów stałych jest znaczna i ich częste, ręczne usuwanie mogłoby niekorzystnie wpływać na pracę kuchni i skażać powietrze. Separator winien być tutaj posadowiony w wydzielonym pomieszczeniu z aktywną wentylacją, zabezpieczonym przed mrozem, położonym możliwie blisko rampy lub placu manewrowego, dla ułatwienia transportu zanieczyszczeń. Na rynku znajdziemy konstrukcje separatorów wykonane z HDPE, jak i stali nierdzewnej, z obsługą manualną, półautomatyczną, jak i całkowicie zautomatyzowaną.
W konstrukcjach z obsługą manualną separator nie posiada dodatkowego uzbrojenia. Opróżnianie zbiornika ze szlamu i tłuszczu następuje przez przyłączenie węża wozu asenizacyjnego. Przestrzeń szlamowa, jak i flotacyjna posiadają w tym wypadku króćce wyprowadzone na zewnątrz budynku i zakończone szybkozłączem. Termin opróżniania może być dobrany na podstawie obserwacji zbiornika przez wziernik lub sygnalizowany czujnikiem poziomu.
Rys. Kessel, schamat separaora wolnostojącego według PN-EN 1825.
W układzie półautomatycznym system wyposażony jest zwykle w pompy ręczne (np. skrzydełkowe) lub elektryczne, ale uruchamiane ręcznie do okresowego przepompowywania tłuszczu i osadów stałych. Przy budowie pionowej osadnika opróżnianie może być też grawitacyjne (tłuszcz gromadzi się zawsze w górnej części osadnika) przez ręczne otwarcie zaworów spustowych. Tłuszcz spływa wtedy do szczelnych beczek ustawionych obok osadnika. Termin opróżniania może być sygnalizowany obserwacją wziernika lub sygnalizatorem poziomu.
Rys. Separator SE firmy KESSEL z możliwością bezzapachowego usuwania tłuszczu do 60 l szczelnych beczek. Rozwiązanie zalecane w schroniskach górskich przy utrudnionym dojeździe taboru asenizacyjnego.
Rys. Separator wolnostojący ze szczelnym zapachowo opróżnianiem ACO Lipatomat.
Przy pracy zautomatyzowanej odszlamianie i odtłuszczanie zbiornika jest sterowane cyfrowo przez programator. Tłuszcz i szlam separowane są zwykle w beczkach z tworzywa sztucznego, dzięki czemu wyeliminowana jest konieczność użycia taboru asenizacyjnego. Beczki po napełnieniu są szczelnie zamykane i wywożone przez przedsiębiorstwo utylizacji odpadów. Przy poziomie odtłuszczacza uniemożliwiającym grawitacyjny spływ ścieków do kanalizacji, instalacja może być podłączona do przepompowni ścieków umieszczonej na zewnątrz, lub wewnątrz budynku (Rys.).
Jeśli ścieki zawierają tłuszcz skażony nie nadający się do dalszej przeróbki, możliwe jest też zainstalowanie separatora z tzw. „całkowitym opróżnianiem”. Tłuszcz i szlam zgromadzony w zbiorniku nie jest w tym wypadku separowany, ale homogenizowany przez strumień wysokiego ciśnienia wody, a następnie odpompowywany przez tabor asenizacyjny lub opcjonalnie przez pompę ścieków.
Rys. Separator PV firmy KESSEL z automatycznym opróżnianiem i homogenizacją. Wersja z dodatkowym przepompowaniem ścieków, przy montażu w przyziemiu, poniżej odpływu kanalizacyjnego.
Separatory tłuszczu podziemne, zewnętrzne
Stosowane są w przypadku braku możliwości wydzielenia pomieszczenia w budynku. Zbiorniki mogą być tutaj wykonane z betonu, tworzyw sztucznych i żeliwa (tylko małe wydajności).
Umieszczenia separatora tłuszczu na zewnątrz budynku jest bardziej higieniczne i tańsze pod względem eksploatacji. Usuwanie tłuszczu i odsysanie osadów stałych wykonywane jest w tym wypadku okresowo przez odpowiednie służby. Częstotliwość opróżniania zależy od ilości zanieczyszczeń i pojemności części osadnikowej. Z uwagi na ograniczoną dostępność zbiornika najlepszym rozwiązaniem są w tym wypadku sygnalizatory poziomu.
Separatory betonowe produkowane są z osadnikiem i bez. Wyposażane są standardowo we włazy i deflektory przepływu ścieków. Posadowienie w gruncie wymaga wykonania podbudowy z betonu klasy B-10 o grubości min. 10cm. Przy gruntach wodonośnych i niestabilnych posadowienie wymaga odrębnej dokumentacji. Posadowienie włazu na poziomie gruntu wykonuje się stosując nadbudowy z kręgów betonowych.
Separatory z PEHD i laminatów charakteryzują się wysoką odpornością na agresywne media i małym ciężarem. Przy montażu w gruncie wymagają często wstępnej stabilizacji przez częściowe wypełnienie zbiornika wodą. Nadbudowa włazu (tzw. nadstawka) dostępna jest jako opcja. Przy gruntach podmokłych zbiorniki z PE mogą być niestabilne i wymagać dodatkowego kotwienia w gruncie (np. linami z tworzyw sztucznych).
Rys. Schemat montażu separatora zewnętrznego, podziemnego. Wysokość P decyduje o konieczności montażu odciążającej płyty betonowej i zależy od producenta i materiału z jakiego wykonany jest zbiornik, a także od miejsca jego posadowienia. W przypadku ruchu kołowego płyta jest obowiązkowa niezależnie od głębokości.(rys. Techneau).
Separatory z tworzyw sztucznych montowane w gruntach nawodnionych powinny być zabezpieczone przed wypłynięciem. Stosuje sie tutaj kotwienie zbiornika do betonowej płyty dennej lub stosowanie specjalnych pasów kotwiących montowanych z każdej strony separatora (rys.)
Typ separatora
|
Materiał zbiornika
|
Przepływ nominalny w l/s
|
Objętość magazynowa w litrach
|
Wyposażenie dodatkowe, uwagi
|
||||
tłuszczu
|
osadu
|
|||||||
Separator
|
||||||||
STV, do zabudowy zewnętrznej
|
Korpus ze stali St3S pokrytej powłokami ochronnymi
|
0,5-10
|
20-400
|
50-1000
|
z wydzielona częścią osadnikową, nadstawki wg indywidualnych wymagań klienta, obsługa manualna
|
|||
STG, do zabudowy wewnętrznej,
|
Jw.
|
0,5-10
|
20-400
|
50-1000
|
bez komory osadnikowej, dno ze spadkiem, obsługa manualna
|
|||
ACO Passavant
|
||||||||
ECO-Mobil
LIPU-Mobil
|
Polietylen
Stal nierdzewna
|
0,3
|
–
|
Separatory mobilne, idealne do barów szybkiej obsługi, obsługa manualna
|
||||
ECO-Jet
|
polietylen
|
1-10
|
–
|
Z opróżnianiem bezpośrednim lub bez, opcjonalnie wziernik, budowa okrągła lub owalna
|
||||
LIPUREX
|
Stal nierdzewna
|
1-10
|
|
Jw.
|
||||
HYDROJET
|
polietylen
|
1-10
|
|
Sterowanie manualne lub automatyczne, opcjonalnie sterowanie zdalne, opróżnianie bezpośrednie z wysokociśnieniowym oczyszczaniem
|
||||
LIPURAT
|
Stal nierdzewna
|
1-10
|
|
Sterowanie manualne lub automatyczne, opcjonalnie zdalne, opróżnianie bezpośrednie +wysokociśnieniowe czyszczenie, dostępny w wersji z pompą opróżniającą
|
||||
LIPATOR, do zabudowy wolnostojącej
|
Stal nierdzewna
|
2-15
|
|
Ze zintegrowanym odszlamiaczem, ogrzewanie tłuszczu, dwa 60 litrowe pojemniki na osad i tłuszcz, obsługa półautomatyczna
|
||||
LIPATOMAT
|
Stal nierdzewna
|
2-15
|
|
Jw. + praca całkowicie automatyczna sterowana programatorem
|
||||
Techneau Polska
|
||||||||
DGE, separator z komorą szlamową
|
Polietylen
|
1-10
|
Pojemność separatora 250-2000
|
Zabudowa podziemna, nadstawki do włazów, włazy z HDPE przystosowane do ruchu pieszego, opcjonalnie instalacja alarmowa, spryskiwacze, kosze ze stali nierdzewnej do wyłapywania większych zanieczyszczeń, włazy żeliwne
|
||||
DGAE, separator z komorą szlamowa i instalacja do opróżniania
|
Polietylen
|
1-10
|
Pojemność separatora 250-1500
|
Jw.
|
||||
DGNE, DGNAE
|
Polietylen
|
2-3
|
Pojemność 540, 850
|
Zabudowa wolnostojąca, sztywna konstrukcja nie wymaga murków oporowych, dostępny z komora szlamowa 9DGNE) i z komorą szlamowa i instalacją opróżniającą (DGNAE)
|
||||
DGRE
DGARE
|
polietylen
|
1-3
|
Pojemność separatora 250-700
|
Zabudowa wolnostojąca lub podziemna, model DGRE z komorą szlamowa i komorą pomp, DGARE- z komorą szlamowa, kolumna opróżniającą i komorą pomp, opcje dodatkowe jak DGE
|
||||
PIASKAN
|
||||||||
Grease Guardian
|
Stal nierdzewna
|
|
|
Podzlewozmywakowy, automatyczne opróżnianie, system podgrzewania tłuszczu
|
||||
|
Polietylen
|
0,5-15
|
Pojemność osadnika 100-10000
|
Montaż wewnętrzny lub zewnętrzny, z automatycznym opróżnianiem lub bez, opcjonalnie instalacja alarmowa, spryskiwacze, kosze, nadstawki,
|
||||
KESSEL
|
||||||||
Euro „G”
|
polietylen
|
7-20
|
280-800
|
700-2000
|
Zabudowa podziemna, bezstopniowa regulacja wysokości do wyrównania z nawierzchnią, z możliwością nachylenia do 5°
|
|||
Euro „R”
|
polietylen
|
2-10
|
106-423
|
200-1000
|
Montaż wewnętrzny, z przewodem opróżniającym i urządzeniem samoczyszczącym
|
|||
Euro „E+S”
|
polietylen
|
2-10
|
Jw.
|
Jw.
|
Montaż wewnętrzny, z urządzeniem opróżniającym (obsługa ręczna), wziernik, dysze do mieszania i płukania, urządzenie do rozdrabniania osadów.
|
|||
„SE” M
|
polietylen
|
2 lub 4
|
|
Dwuzbiornikowy, samoczynne opróżnianie uruchamiane ręcznie, wziernik, oddzielna separacja osadów i tłuszczu w zbiornikach 60litrowych
|
||||
„E+S” PV
|
|
30,40,50
|
|
Montaż wewnętrzny, programowany system opróżniania, na specjalne zamówienia
|
||||
JPR System
|
||||||||
DG501 E
|
polietylen
|
0,5
|
|
Montaż pod zlewozmywakiem, opróżnianie ręczne
|
||||
ST-GE
|
polietylen
|
3-50
|
Pojemność separatora 350-5000
|
Bez osadnika, w opcji nadbudowy typu lekkiego lub ciężkiego, urządzenie do spłukiwania ścian
|
||||
STO-DGE
|
polietylen
|
1,5-20
|
Pojemność separatora 350-2000
|
Osadnik zanieczyszczeń, w opcji nadbudowy i urządzenie do spłukiwania ścian
|
||||
STOZ-DGAE
|
polietylen
|
1,5-20
|
Jw.
|
Osadnik zanieczyszczeń, kolumna opróżniania z zaworem do wozu asenizacyjnego
|
||||
ECOL-UNICON
|
||||||||
PST
PST-V
PST-H
|
Beton
|
2-25
2-10
2-25
|
390-3530
280-1280
200-5000
|
|
Nadstawki z pierścieni betonowych, deflektory przepływu ze stali nierdzewnej, przyłącza wyposażone w gumowe uszczelki
|