Narzędzia do zamrażania

   Działanie zamrażarki polega na wytworzeniu wewnątrz przewodu rurowego czopa lodowego, który działa jak korek powstrzymując przepływ wody. Czop o długości kilku cm potrafi jednocześnie wytrzymać znaczne ciśnienia, bowiem woda zamarzając zwiększa swoją objętość  powodując bardzo silne dociśnięcie czopa do powierzchni rury. Przy użyciu zamrażarki nie jest konieczne obniżanie ciśnienia w instalacji, a tym samym spuszczanie  z niej wody.  Wymiana uszkodzonego elementu  może się jednocześnie odbywać przy normalnej  pracy układu, jedynym warunkiem jest powstrzymanie w zamrażanym przewodzie  przepływu wody.

Zamrażarki elektryczne

Zamrażarki elektryczne działają na zasadzie klasycznej lodówki. Czynnikiem chłodzącym jest tutaj specjalny płyn który cyklicznie poddawany jest procesowi odparowania i skraplania. Proces odparowania zachodzi z pobieraniem ciepła z otoczenia, przy czym pary czynnika chłodzącego mogą osiągać temperatury rzędu –40 i więcej °C, powodując szybkie schłodzenie parownika. W zamrażarce parownik pełni jednocześnie rolę zacisku mrożącego rurę lub jest z nim bezpośrednio połączony. Dla zapewnienia lepszej wymiany ciepła wiele firm stosuje dodatkowo opaski izolacyjne z tworzyw sztucznych i płyny lub pasty przewodzące. Zaletą agregatu chłodniczego jest możliwość jego wielokrotnego użycia i brak oparów czynnika chłodzącego. Wadą konieczność podłączenia do instalacji elektrycznej jak też stosunkowo wolne działanie (zamrażanie rury w zależności od jej średnicy trwa od kilku do kilkudziesięciu minut).
 RIDGID proponuje dwa modele zamrażarek elektrycznych SF2200 SF-2500. Model SF-2200 przeznaczony jest  dla rur stalowych o średnicach ¼-2” oraz miedzianych o średnicach 10-65 mm. Zamrażarka posiada przewody z wysokojakościowej gumy zabezpieczonych metalową sprężyną o długości 1,82m i aluminiowe głowice mrożące. Przy standardowym mrożeniu jedna głowica stosowana jest dla jednej rury. Moc urządzenia 387 W, w zestawie rzepy zaciskowe i żel przewodzący.
 
Fot. 1 Zamrażarka SF2200 firmy RIDGID.
 
  Fot.2 Sposób montażu zacisku mrożącego na rurze miedzianej. 
 
 
   
       .
 Zamrażarka SF-2500 jest modelem o nieco większej mocy 449 W, ma też dłuższe przewody, dzięki czemu ma wiekszy zasięg działania.  Służy do mrożenia rur o średnicach do 2″.
 Niemiecki ROTHENBERGER oferuje co najmniej dwa modele zamrażarek elektrycznych:
–          ROFROST TURBO (Rys. 7)
–          ROFROST TURBO II
Oba modele mają podobną budowę natomiast różnią się zakresem głowic mrożących. W modelu ROFROST TURBO możliwe jest zamrażanie rur stalowych o średnicy 3/8 – 11/4” oraz miedzianych o średnicach 12, 15, 18, 22, 28, 35 i 42 mm. W zamrażarce ROFROST TURBO II dzięki specjalnym adapterom zakres średnic wrasta odpowiednio do 60 mm w przypadku rur miedzianych i 2” w przypadku rur stalowych. 
narz084.jpg
Agregaty mrożące firmy ROTHENBERGER w odróżnieniu do modelu firmy RIDGID posiadają dodatkowo czujnik temperatury na obu głowicach mrożących połączony 3m kablem z wyświetlaczami LED na korpusie. W czasie zamrażania przewodów możemy więc na bieżąco obserwować przebieg spadku temperatury. Ukształtowanie głowic mrożących zapewnia ich optymalne zamocowanie nawet w najbardziej niedostępnych miejscach. Dla usprawnienia procesu mrożenia firma dostarcza też pastę przewodzącą. Pastą smaruje się zarówno powierzchnię rury jak i tulei mrożącej. Likwiduje się w ten sposób ewentualne mostki cieplne pomiędzy rurą a głowicą mrożącą. 
W firmie REMS nowością w roku 2000 była zamrażarka elektryczna REMS Frigo  . Urządzenie wraz z kompletem głowic mrożących przeznaczone jest do zamrażania rur stalowych o średnicach od 1/8 – 2” i miedzianych od 10-60 mm. Według danych producenta czas zamrażania rury stalowej z wodą o temperaturze pokojowej wynosi dla średnicy ¾” około 9 minut.
narz085.jpg
               Z innych dostępnych na rynku krajowym urządzeń należy jeszcze wymienić zamrażarkę Freeze Master oferowaną przez firmę ANB  . Firma proponuje co najmniej trzy modele: FRE220D, FRE350D, FRE610S. Poniżej w tabelach 3 i 4 przedstawiam ich podstawową charakterystykę.
Tabela   Czasy zamrażania dla zamrażarek FREEZE MASTER.
 
8 mm
22 mm
½”
28 mm
¾”
35 mm
1”
42 mm
1 ¼”
49 mm
1 ½”
61 mm
2”
FRE220D
7 min
16 min
X
X
X
X
X
FRE350D
6 min
14 min
19 min
25 min
X
X
X
FRE610S
5 min
11 min
15 min
20 min
24 min
30 min
45 min
Tabela 3.
Model
Średnice uchwytów (mm)
Wymiary (mm)
Waga (kg)
Dł. Węży (m)
FRE220D
8, 10, 15, 22
315x315x270
18
3
FRE350D
8, 10, 15, 22, 28, 35
400x330x300
23
3
FRE610S
8, 10, 15, 22, 28, 35, 40, 42, 54, 61
440x350x360
27
Jeden wąż

 Zamrażarki gazowe

Zamrażarki gazowe zbudowane są z głowic mrożących połączonych   przewodami z butlą CO2 . Zamrażanie rur polega w tym wypadku na wykorzystaniu bardzo niskiej temperatury parowania dwutlenku węgla, która wynosi – 79 °C. Dwutlenek węgla wypływa z butli poprzez zawór dozujący iglicowy z dokładną regulacją i ulegając rozprężeniu wpływa bezpośrednio do uchwytu mrożącego. W krótkim czasie następuje bardzo szybkie schłodzenie przewodu w wyniku czego tworzy się w nim czop lodowy a po stronie zewnętrznej pojawia się warstwa skrystalizowanego CO2 (tzw. suchego lodu). Zaletą tego typu zamrażarek jest szybkość działania (około dwukrotnie większa niż zamrażarek elektrycznych) i możliwość zastosowania na większych średnicach rur. Wadą – stałe zużycie COwymagające okresowej wymiany butli.
Często zamrażarkom gazowym zarzuca się też szkodliwe działanie par dwutlenku węgla. Jest to oczywiście nieprawda. Dwutlenek węgla jest gazem całkowicie bezpiecznym dla zdrowia i nietoksycznym.  Należy natomiast uważać, aby nie skierować strumienia gazu na odsłonięte części ciała. Bardzo niska temperatura może w tym wypadku spowodować dotkliwe poparzenia. Starajmy się więc otwierać zawór w butli tylko wtedy gdy upewnimy się co do szczelności wszystkich połączeń.
UWAGA –Do zamrażania przewodów mogą być stosowane tylko butle gazowe CO2 z tzw. rurką syfonową pionową.
REMS Eskimo  – przyrząd do punktowego zamrażania wody w rurach z miedzi, stali ołowiu i tworzyw sztucznych o średnicach f10-60 mm, 1/8-2”. Posiada wąskie, elastyczne i odporne na złamania kołnierze mrożące do zamontowania w każdym miejscu. Kołnierze skręcane są ręcznie, śrubami z radełkowanym trzonem i zabezpieczone przed wypadnięciem. Długie węże ciśnieniowe pozwalają  pracować w dużym obszarze.
            Urządzenie ma bardzo łatwą obsługę nie wymagającą regulacji. Doprowadzanie odpowiedniej dawki czynnika mrożącego jest automatyczne.  W zestawie 10 par kołnierzy mrożących, przyłącze do butli z trójnikiem, nakrętka zamykająca, dwa zawory z inżektorem, dwa węże ciśnieniowe.
narz086.jpg
 
ROFROST TROCKENEIS   – zamrażarka do rur firmy ROTHENBERGER. Służy do szybkiego i bezpiecznego zamrażania przy użyciu dwutlenku węgla rur:
–          miedzianych o średnicach 10-60 mm
–          stalowych o średnicach 1/8-2”
W urządzeniu głowice mrożące wykonano z wysokojakościowego tworzywa, ze śrubami mocującymi z radełkowaną nakrętką, zabezpieczonymi przed zgubieniem. Śruby dla szybkiego montażu wkręcane są wstępnie ręką a potem dokręcane przy użyciu klucza imbusowego Kt4. Połączenie węża z głowicą mrożącą odbywa się przy pomocy złącza typu bayonet z uszczelką o-ringową (Rys. 3).
Zamrażarka posiada elastyczne odporne na załamania węże z możliwością przedłużenia w przypadku pracy z większym promieniem roboczym. Głowice mrożące wyposażone są w obustronne uszczelki wargowe zapewniające szybkie i równomierne mrożenie w kierunku promieniowym.
W zestawie znajduje się 10 par głowic mrożących, trójnik rozdzielczy do podłączenia butli, węże elastyczne, 2 nasadki zamykające do mrożenia jednostronnego i narzędzia pomocnicze do montażu. Całość w wygodnej walizce z tworzywa sztucznego.
narz087.jpg
 
JETFREEZER  – zamrażarka gazowa dostępna w Polsce w firmie ANB. Posiada głowicę mrożącą wykonaną w postaci rękawa z wysokoizolacyjnej tkaniny. Dostępne są rękawy dla rur o średnicach: 8-15, 10-22, 23-42, 43-80 i 81-100 mm. W komplecie dodatkowo znajdziemy węże ciśnieniowe o długości 2,4 m, torbę na schowanie zamrażarki, trójniki i złączki wysokociśnieniowe. Firma proponuje powyższą zamrażarkę w czterech wersjach (patrz tabela 1).
 
 
 
  
Tabela  Typy zestawów zamrażarek JETFREEZER
Typ
Zakres średnic
8-15 mm
10-22 mm
23-42 mm
MINI 601 II
2X
 
 
SENIOR 609 II
2X
2X
 
PROFESIONAL 611
2X
2X
1X
PROFESIONAL 611 II
2X
2X
2X