Cel stosowania piaskowników i ich podział podział
Piaskowniki stosuje się w oczyszczalniach miejskich do usuwania zanieczyszczeń mineralnych, takich jak piasek, popiół, węgiel, które są spłukiwane z ulic i dostają się do kanalizacji.
Piaskowniki zabezpieczają kolejne obiekty oczyszczalni przed:
· zapychaniem rurociągów,
· ścieraniem mechanicznych elementów pomp, a tym samym ich zużywaniem,
· akumulacją piasku w komorach napowietrzania i w komorach fermentacji, prowadząc do zmniejszania ich pojemności czynnej.
Podstawowym zadaniem piaskowników jest rozdzielenia zawiesin mineralnych od organicznych, które mają być oddzielone w osadniku wstępnym.
W większości piaskowników prędkość przepływu ścieków 0,3 m/s gwarantuje opadanie piasku pozbawionego zanieczyszczeń organicznych. Prędkości mniejsze przyczyniają się do sedymentacji także zawiesin organicznych, natomiast prędkości przekraczające 0,3 m/s powodują wypłukanie piasku z komór piaskownika.
Piasek usuwany jest ze ścieków w zbiornikach o kształcie (w przekroju poziomym) kwadratowym, prostokątnym lub okrągłym w wyniku procesu sedymentacji albo w hydrocyklonach pod wpływem działania sił odśrodkowych.
Piaskowniki muszą być tak skonstruowane, aby usuwały zanieczyszczenia mineralne o średnicy rzędu 0,1-0,2 mm oraz parametry pracy muszą być tak dobrane, by w tych piaskownikach nie zatrzymywać więcej niż 10% zawiesiny organicznej.
Przeciętny skład granulometryczny piasku usuwanego ze ścieków miejskich przedstawia się następująco:
*ziarna o średnicy >1mm – 5,4 %
*ziarna o średnicy 0,5-1 mm – 11,8 %
*ziarna o średnicy 0,25-0,5 mm – 34,4 %
*ziarna o średnicy <0,25 mm - 48,4 % Zawartość piasku w ściekach zależy od systemu kanalizacji. W kanalizacji o systemie rozdzielczym ilość piasku wynosi średnio 35 dm3 /1000 m ścieków. Orientacyjnie można przyjmować:
*0,02 dm3 /(M*d) – kanalizacja rozdzielcza,
*0,04 dm3 /(M*d) – kanalizacja ogólnospławna.
Piaskowniki w zależności od budowy dzieli się na:
· Piaskowniki poziome o przepływie:
– poziomym konwencjonalnym,
– poziomo-wirowym,
– poziomo-śrubowym (napowietrzane);
· Piaskowniki pionowe o przepływie:
– pionowym konwencjonalne,
– pionowo-wirowym.
Rozróżnia się również piaskowniki:
· oczyszczane ręcznie,
· oczyszczane mechanicznie,
· napowietrzane.
Charakterystyka piaskowników
Piaskowniki oczyszczane ręcznie
Piaskowniki oczyszczane ręcznie stosowane są tylko na oczyszczalniach bardzo małych. Zbudowane są z przynajmniej dwóch , równoległych , wydłużonych komór, które są wyposażone w urządzenia do stałej prędkości przepływu na stałym poziomie 0,3 m/s , niektóre piaskowniki posiadają w dnie komorę do magazynowania zatrzymanego piasku, natomiast wszystkie inne posiadają drenaż do opróżniania reaktora przed przystąpieniem do wybierania piasku.
Piaskowniki oczyszczane mechanicznie
Piaskowniki oczyszczane mechanicznie są to najczęściej zbiorniki prostokątne w postaci wydłużonego koryta przekroju poprzecznym prostokątnym, trapezowym lub parabolicznym. Ich minimalna długość wynosi 18 m, co wynika z minimalnego przetrzymania ścieków w komorze- 60 s oraz zadanej prędkości przepływu- 0,3 m/s Większość z nich posiada urządzenia do utrzymania stałej prędkości przepływu ,mechanizm do zgarniania zgromadzonego na dnie piasku oraz urządzenie do usuwania piasku.
Piaskowniki w kształcie w rzucie kwadratowym lub okrągłym, stosowane są rzadziej, wyposażone są w obrotowy zgarniacz do usuwania piasku. Ścieki pozbawione na kratach większych zanieczyszczeń pływających doprowadzane są z jednego boku piaskownika lub w jednym punkcie na jego obwodzie. Ze studzienki piasek transportowany jest za pomocą pionowego przenośnika kubełkowego lub nachylonego przenośnika śrubowego do klasyfikatora piasku lub płuczki, gdzie następuje oddzielenie zawiesin organicznych i piasku. piasek doprowadzany może też tu być za pomocą pompy. Na większych oczyszczalniach, gdzie mamy do czynienia z piaskownikami o szerszych komorach , piasek zgarniany jest za pomocą zgarniacza linowego do głównego leja osadowego znajdującego się zwykle na początku komory.
Klasyfikator piasku może być wyposażony w urządzenie o ruchu posuwisto-zwrotnym lub przenośnik śrubowy. Każde z tych urządzeń dodatkowo wyposażone może być w dysze natryskowe do przemywania pisaku. Obydwa urządzenia nachylone są pod pewnym kontem ku górze w celu łatwiejszego odprowadzania wody i zawiesin organicznych. Oczyszczony piasek jest zrzucany następnie do kontenera lub zbiornika transportowego.
Na niektórych oczyszczalniach miejsca do składowania piasku znajdują się w pewnej odległości od klasyfikatora piasku. Wówczas pneumatyczne strumienice doprowadzają piasek do zasobników. Jeżeli zasobniki wyposażone są w zastawki wymagane jest doprowadzenie wody płucznej, żeby zapobiec ich zatkaniu.
Usuwanie piasku za pomocą pompy eliminuje konieczność stosowania podnośników kubełkowych jednak mogą pojawić się problemy operacyjne związane z zatkaniem przewodów ssących pompy.
Piaskowniki napowietrzane
W piaskownikach napowietrzanych ( przedmuchiwanych) występuje wytrącenie piasku ze ścieków na skutek wywołanego wprowadzeniem sprężonego powietrza. Prędkość wirowania ścieków 0,3 m/s pozwala na utrzymanie w zawieszeniu zawiesin organicznych więc wydzielony piasek jest bardzo czysty.
Sprężone powietrze jest wprowadzone do piaskowników za pomocą dyfuzorów w ilości, która nadaje ściekom taka prędkość, że następuje sedymentacja piasku. Piaskownik napowietrzany może również spełniać funkcję odtłuszczacza. Jest wówczas wyposażony w dodatkową komorę biegnącą wzdłuż komory właściwej oddzielonej luźno zwisającymi deskami, w której następuje flotacja tłuszczy. Obciążenie tej komory nie powinno przekraczać wartości 18 m /m h w trakcie pogody bezdeszczowej.
Piaskowniki o przepływie poziomym
Budowane są najczęściej w kształcie koryt przepływowych o prostokątnym, trapezowym lub parabolicznym przekroju poprzecznym. Piaskowniki poziome są najbardziej użyteczne i szeroko stosowane, zarówno w dużych jak i małych oczyszczalniach ścieków. Odmianą piaskownika poziomego jest piaskownik szczelinowy, z wydzieloną komorą magazynowania piasku. Różnica między piaskownikiem poziomym polega na tym, że piaskownik szczelinowy posiada od 3-5 szczelin poprzecznych w dnie kolektora. Przez szczeliny te wpada do komory magazynowania piasek. Piaskowniki szczelinowe stosuje się sporadycznie w małych oczyszczalniach oraz przed bardzo głębokimi zbiornikami czerpalnymi stacji pomp.
Piaskownik o przepływie pionowym konwencjonalnym typu SES
Piaskownik typu SES służy do mechanicznego usuwania piasku i zanieczyszczeń stałych o ciężarze właściwym większym od oczyszczanych ścieków. Urządzenie montowane jest bezpośrednio na kolektorze, którym przepływają ścieki komunalne lub przemysłowe. Burzliwy napływ ścieków wytłumiony jest dzięki deflektorowi o specjalnej konstrukcji. Zanieczyszczenia stałe opadają grawitacyjnie na dno zbiornika i są stamtąd transportowane za pomocą przenośnika ślimakowego do kieszeni rozładunkowej
Piaskowniki o przepływie pionowo-wirowym
SCHEMAT MONTAŻOWY ELEMENTÓW:
1 – obudowa piaskownika
2 – komora wewnętrzna
3 – komora zewnętrzna
4 – komora gromadzenie piasku
5 – króciec dopływowy
6 – króciec odpływowy
7 – króciec odpływowy piasku
8 – pompa usuwania piasku
9 – króciec dopływowy powietrza do wzruszania piasku
10 – króciec powietrza rusztu napowietrzającego
11 – elektrozawory
12 – pokrywy rewizyjne
13 – kolumna wsporcza
CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA
PRZEZNACZENIE
Piaskowniki wirowe przeznaczone są do usuwania zawiesiny mineralnej (piasku) ze ścieków. Przeznaczone są do stosowania w komunalnych i przemysłowych oczyszczalniach ścieków.
Typ A – wolnostojący – przeznaczony do ustawienia w pomieszczeniu,
Typ B – przeznaczony do zabudowy wewnątrz reaktora biologicznego.
ZASADA DZIAŁANIA
Oczyszczone na kracie lub sicie ścieki dopływają króćcem dopływowym (5) do komory wewnętrznej (2). Wewnątrz komory ścieki przepływają ruchem wirowym, a piasek i cząstki o wysokim ciężarze właściwym opadają na dno komory gromadzenia (4). Ścieki pozbawione piasku odpływają
z piaskownika króćcem odpływowym (6) zamontowanym w obudowie piaskownika (1).
Usuwanie piasku z komory gromadzenia (4), odbywa się za pomocą pompy (8) o wysokiej odporności mechanicznej, na zewnątrz piaskownika za pośrednictwem króćca odpływowego (7). Usuwany piasek wymaga końcowego odwodnienia w płuczce piasku, urządzeniu workowym lub na poletku ociekowym.
Do komory zbiorczej doprowadzone jest powietrze za pomocą króćca dopływowego (9) z zabudowanym elektrozaworem (11). Powietrze pełni rolę wzruszenia piasku przed wypompowaniem, a dodatkowo przepłukuje piasek z nagromadzonych części organicznych.
Do napowietrzania piaskownika (opcja), powietrze doprowadzone jest do dna komory zewnętrznej, za pomocą króćca dopływowego (10) z zabudowanym elektrozaworem (11). Napowietrzanie piaskownika sprzyja oddzielaniu się części organicznych od ziaren piasku.