WSTĘP
Woda jest najpowszechniejszym medium używanym do magazynowania ciepła słonecznego, ponieważ
jest tania, występuje w dużych ilościach i ma doskonałą zdolność kumulacji ciepła. Zbiorniki ciepłej wody (zwane również „zasobnikami”) są zwykle wykonane z miedzi, stali powlekanej lub stali nierdzewnej. Jednak mogą być również wykonane z włókna szklanego, polimerów lub nawet betonu. W większości krajów budowa zbiorników wodnych w budynkach jest regulowana przepisami.
Zwykle zbiorniki powinny być izolowane, aby zmniejszyć straty ciepła, przy użyciu materiałów takich jak wełna mineralna i pianka ekspandowana. Niektóre zbiorniki słoneczne działają tylko z obiegami pośrednimi i dlatego zawierają wodę, która jest stale recyrkulowana. Im cieplejszy klimat, tym bardziej prawdopodobne jest, że zbiornik solarny zostanie umieszczony na zewnątrz, a w niektórych przypadkach będzie nawet zintegrowany z kolektorem.
Rys. Po prawej – różne wersje zasobników ciepłej wody. a) zasobnik zewnętrzny (Australia), b,c) wewnętrzny zamocowany w przyziemiu lub na piętrze budynku, d) zintegrowany z kolektorem dachowym (system syfonowy) (Chiny)
Ile energii jest w stanie zgromadzić zasobnik?
Woda jest najlepszym w przyrodzie magazynem ciepła. Ilość ciepła potrzebna do ogrzania 1dm3 wody (tzw. ciepło właściwe) wynosi około 4,187 kJ/kgK, lub 1,163 Wh/kgK. Gdyby do akumulacji ciepła użyć glikolu, wartość ta wyniosłaby zaledwie około 3,5 kJ/kgK. Glikol jest niezastąpiony w obiegach kolektora, gdzie doskonale wytrzymuje zarówno wysokie jak i niskie temperatury, ale w małym stopniu nadaje się do akumulowania energii. Zużycie ciepłej wody w domu zmienia się w cyklu dobowym. Największe występuję wieczorem, podczas kąpieli, jak i w godzinach porannych. W ciągu dnia, gdy ilość energii słonecznej jest największa, zużycie wyraźnie spada. Akumulowanie energii jest więc koniecznością. Służą do tego zasobniki ciepła, wykonywane w postaci cylindrycznych zbiorników.
Rys. Profil zużycia ciepłej wody w domu wielorodzinnym (rys. Vissmann)
Ilość energii możliwej do zakumulowania, zależy od pojemności zasobnika i ustawionych na termostacie parametrów pracy. Im większa pojemność i im większa temperatura max. tym większa pojemność buforowa energii. Energię tę można obliczyć ze wzoru.
gdzie:
m – masa wody w [kg]
cw – ciepło właściwe wody 0,00116kWh/kgK
ΔT – różnica temperatur między wodą zimną i ciepłą
Przykład: Ilość energii potrzebna do ogrzania 150 litrów wody od temperatury 10 do 60°C, wyniesie:
Woda w zasobniku ma często większą wartość zadanej temperatury niż woda w punkcie poboru. Pozwala to na zakumulowanie w zbiorniku znacznie większej ilości energii, tym samym ilości ciepłej wodu. Ilość dostępnej wody o temp. np. 42C ze zbiornika o maksymalnej temperaturze zadanej np. 60C można obliczyć ze wzoru:
Gdzie:
tzas – temp. zadana zasobnika
tz – temp. wody zimnej
tcwu – temperatury wody w punkcie poboru
Vzas – objętość wody w zasobniku.
Przykład: zasobnik o objętości 150 litrów, woda użytkowa o temperaturze 42°C, temperatura zadana zasobnika 60°C, wody zimnej 8°C
Systemy „ładowania” zasobnika
Istnieje kilka różnych typów instalacji solarnych do podgrzewania wody w zasobniku dla domów jednorodzinnych. Można je podzielić z uwagi na szereg kryteriów:
1. Ze względu na sposób obiegu czynnika – Systemy termosyfonowe i systemy z obiegiem wymuszonym . Systemy termosyfonowe nie wymagają pomp, gdyż w tym przypadku do transportu cieczy wykorzystuje się grawitację, związaną z różnicą gęstości wody gorącej i zimnej, podczas gdy układy z wymuszonym obiegiem wymagają do tego celu pomp obiegowych solarnych.
2. Z uwagi na ciśnienie czynnika w instalacji – Systemy otwarte i zamknięte. Systemy otwarte mają otwarty zbiornik bezciśnieniowy, w najwyższym punkcie obiegu słonecznego, który przejmuje objętościowe rozszerzanie się cieczy spowodowane zmianami temperatury. W ten sposób ciśnienie w układach otwartych odpowiada w maksymalnym stopniu ciśnieniu statycznemu słupa cieczy w instalacji, pomiędzy jej najwyższym a najniższym punktem. Ciśnienie w takich systemach z reguły nie przekracza kilku metrów słupa wody (w instalacji, w samym zasobniku wynosi 0 bar). Systemy zamknięte (ciśnieniowe) pracują przy wyższym ciśnieniu (1,5–10 bar), przyrost objętości wody przejmowany jest w nich przez naczynie wzbiorcze, lub usuwane przez zawór bezpieczeństwa.
3. Z uwagi na sposób wymiany ciepła pomiędzy kolektorem i zasobnikiem – systemy bezpośrednie i pośrednie. W pierwszym przypadku woda użytkowa krąży z zasobnika do kolektora i z powrotem. W drugim przypadku system jest podzielony na dwa osobne obiegi:
– obieg kolektora, w którym krąży glikol
– obieg zasobnika w którym przepływa woda użytkowa
Oba obiegi są niezależnie zabezpieczone przed nadmiernym wzrostem ciśnienia poprzez naczynia wzbiorcze i zawory bezpieczeństwa
4. Systemy pośrednie można dalej dzielić, na: systemy wypełnione i drenażowe. Systemy wypełnione są całkowicie zalane glikolem i pracują na nadciśnieniu. Systemy drenażowe (typu drainback system), są wypełnione tylko w momencie pracy pompy obiegowej. Po jej wyłączeniu kolektor jest grawitacyjnie opróżniany, czynnik spływa do specjalnego zbiornika w budynku. Rozwiązanie takie pozwala stosować w tych układach wodę zamiast glikolu, chociaż zawsze jest to rozwiązanie ryzykowne.
Biorąc pod uwagę warunki klimatyczne, systemy z obiegiem wymuszonym, stosowane są w klimacie umiarkowanym, takim jak Europa Środkowa i Północna. W południowej Europie, Australii, Izraelu i innych – głównie słonecznych – krajach, najbardziej rozpowszechnionym typem są systemy termosyfonowe.
Rozwiązania techniczne
a) Instalacja z zasobnikiem monowalentnym – podgrzew wody w zasobniku dokonuje wężownica solarna, w której krąży glikol w obiegu kolektora. Glikol odbiera ciepła z absorbera w kolektorze i oddaje go wodzie w zasobniku ciepła. W okresie nocnym zasobnik taki może być dogrzewany grzałka elektryczną
b) Instalacja z zasobnikiem monowalentnym i zaworem trójdrożnym (by-pasem). To jest wariant (a) dla większych systemów. W tego typu instalacjach objętość glikolu w rurach jest na tyle duża, że zbyt wczesne uruchomienie pompy solarnej wbrew pozorom może nie nagrzewać, a wręcz wychładzać zasobnik. Czujnik temperatury obiegu kolektora jest więc umieszczony niżej, aby mierzyć nie temperaturę w kolektorze, ale w instalacji zasilającej zasobnik. Przy kolektorze umieszczony jest natomiast czujnik promieniowania. Mierzy on promieniowanie słoneczne padające w danym momencie na kolektor. Przy wartości progowej np. 200 W / m2 regulator włącza pompę solarną, a zawór trójdrogowy początkowo omija wymiennik ciepła. Obieg słoneczny nagrzewa się. Po osiągnięciu zadanej różnicy temperatur pomiędzy czujnikiem instalacji i czujnikiem zasobnika, regulator przełącza zawór i ładuje zasobnik ciepłem.
c) Zasobnik z ładowaniem warstwowym – centralnym elementem tej metody ładowania zasobnika jest rura wznośna z dwoma lub więcej otworami wylotowymi na różnych wysokościach i wymiennikiem ciepła zainstalowanym poniżej. Zimna woda wpłyywa do rury od dołu, ogrzewa się od wymiennika, w wyniku czego grawitacyjnie unosi się, wpływając ponownie do zasobnika na różnych jego wysokościach Powoduje to wyraźny efekt stratyfikacji temperatury, a w górnej części zasobnika bardzo szybko osiąga się użyteczną temperaturę.
d) Zasobnik z zewnętrznym wymiennikiem ciepła – rozwiązanie dla starszych instalacji zasobnikowych, które nie posiadają klasycznego zasobnika solarnego z odpowiednio dużą wężownicą. Zasobnik i kolektor połączone są tutaj pośrednio poprzez płytowy wymiennik ciepła. Obieg kolektora jest z jednej strony płyt wymiennika, a obieg wody użytkowej z drugiej strony. Oba obiegi wymuszone są osobną pompą. Zapewnia to możliwość niezależnej pracy, chroniąc zasobnik przed szokami termicznymi. Pozwala też na bardziej higieniczne przygotowanie wody użytkowej. Przy pracującej pompie solarnej istnieje możliwość przepływu wody z ominięciem zasobnika od razu przez wymiennik ciepła i przygotowywanie c.w.u. w sposób przepływowy.
e) Zasobnik ze stratyfikacją ciepłej wody przy użyciu dwóch wężownic i zaworu trójdrożnego – w układzie pracuje zasobnik biwalentny, ale podłączony tylko do kolektora. Wężownica górna i dolna zasilane są w zależności od warunków panujących w kolektorze. Przy niskim nasłonecznieniu albo w początkowej fazie pracy kolektora płyn solarny kierowany jest tylko do wężownicy dolnej. Jeśli temperatura w kolektorze osiągnie wymagany poziom, zawór trójdrożny zaczyna kierować płyn solarny na górną wężownicę. Dzięki temu otrzymuje się szybciej gorąca wodę w górnej, roboczej części zasobnika.
f) zasobnik ze stratyfikacją temperatury przy użyciu zaworu trójdrożnego i zewnętrznego wymiennika ciepła
Warto zwrócić uwagę, że idea ładowania warstwowego najlepiej sie spisuje przy niskim przepływie czynnika w kolektorze tzw. „low flow” rzędu 25l/m2 kolektora w ciągu jednej godziny.
Budowa pogrzewaczy solarnych
Podgrzewacze ciepła wykorzystywane w instalacjach solarnych charakteryzują się nieco innymi parametrami pracy niż tradycyjne używane w instalacjach wody użytkowej. Wężownica w podgrzewaczu solarnym narażona jest na znacznie większe skoki temperatur, z uwagi na charakter pracy instalacji. Wewnątrz wężownicy krąży zawsze roztwór glikolu, na zewnętrz woda użytkowa. Temperatura glikolu może się przy tym wahać od -20C do nawet +130C. Dlatego wężownice podgrzewaczy solarnych wykonywane są na ogół ze stali nierdzewnej karbowanej, co zapewnia dobrą pracę termiczną i kompensację wydłużeń cieplnych. Karbowana budowa zapewnia też znacznie większą powierzchnię wymiany ciepła, co w przypadku instalacji solarnych jest bardzo ważne.
Według wytycznych firmy Hewalex – projektując podgrzewacz solarny należy zapewnić nie tylko odpowiednią pojemność zbiornika, ale też minimalną powierzchnię wężownicy dla zabezpieczenia odpowiednio szybkiej wymiany ciepła pomiędzy solarami, a wodą w podgrzewaczu. Współczynnik ten powinien wynosić 0,2 m2/m2 tzn. na każdy metr kwadratowy apertury kolektorów dachowych powinno przypadać co najmniej 0,2m2 powierzchni wężownicy w podgrzewaczu. W wyjątkowych przypadkach dopuszcza się wskaźnik 0,15m2/m2 .
Ze względu na budowę i zasadę działania podgrzewacze solarne można dzielić na:
– monowalentne
– biwalentne
– multiwalentne
Podgrzewacze monowalentne wyposażone są tylko w jedną wężownicę grzejną zasilaną z kolektorów dachowych. Podgrzewacz monowalentny posiada też tylko jeden czujnik temperatury zamocowany mniej więcej w jednej trzeciej wysokości zbiornika. Może być wyposażony opcjonalnie w grzałkę elektryczną i drugie alternatywne przyłącze do zamocowania grzałki
Rys. Po prawej – budowa zasobnika monowalentnego Ozn. 1- odpływ wody ciepłej, 2-powrót cyrkulacji, 3-zasilanie czynnikiem powrotnym z kolektorów dachowych, 4-przyłącze dla czujnika temperatury, 5-powrót czynnika grzewczego, 6 doprowadzenie wody zimnej, 7- wężownica wymiennika ciepła, 8-właz kontrolny do prac serwisowych, 9- zbiornik emaliowany, 10-anoda magnezowa, 11- pokrywa zbiornika, 12-izolacja cieplna
Zbiorniki biwalentne
Wyposażone są w dwie wężownice grzejne, górną, zasilaną z dodatkowego źródła ciepła, np. kotła gazowego i dolną zasilaną z instalacji solarnej.
Rys. Zbiornik biwalentny. Ozn. TWW – odpływ wody gorącej, HV, HR – zasilanie i powrót dodatkowego źródła ciepła, TWZ – przyłącze cyrkulacji, SV, SR zasilanie i powrót instalacji solarnej, TKW – doprowadzenie wody zimnej.
Zbiorniki biwalentne mają dwa przyłącza czujników temperatury, dolny, w 1/3 wysokości zbiornika do pomiaru temperatury w okolicach wężownicy solarnej i górny do pomiaru temperatury wody ciepłej użytkowej. Zbiorniki biwalentne mogą być wyposażone w grzałkę elektryczną i dodatkowe przyłącza do zamocowania drugiej, a nawet trzeciej grzałki.
Podgrzewacza multiwalentne
To najbardziej rozbudowane zbiorniki wody ciepłej, z możliwością współpracy z wieloma źródłami ciepła, np. kotłem c.o., instalacją solarną, kominkiem z płaszczem wodnym, pompą ciepła itp. Zbiornik multiwalentny posiada często drugi wewnętrzny zbiornik do przygotowania wody użytkowej, czyli stanowi konstrukcje typu zbiornik w zbiorniku („tank in tank”). Zewnętrzny zbiornik służy do akumulacji ciepła na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania, natomiast wewnętrzny zbiornik służy do podgrzewania i magazynowania ciepłej wody użytkowej. Rozwiązanie takie zapewnia większe bezpieczeństwo w przygotowaniu c.w.u. eliminując rozwój bakterii legionelli (brak miejsc zastoju wody).
Rys. Podgrzewacz multiwalentny (BIAWAR). Ozn. 1. Króciec zasilania wężownicy górnej, 2. Króciec poboru c.w.u. 3. Króciec cyrkulacji c.w.u., 4. Króciec zasilania z.w.u., 5. Króciec powrotu z wężownicy górnej, 6. Króciec zasilania wężownicy dolnej, 7. Króciec powrotu z wężownicy dolnej, 8. Króciec przyłącza modułu grzejnego, OS – osłona czujnika temperatury, KP – króciec przyłączeniowy
Jak widać na powyższym rys. króćce przyłączeniowe znajdują się z obu stron zbiornika pozwalając na niemal dowolne zasilanie. Zbiornik może pracować zarówno w układach zamkniętych jak i z otwartych z naczyniem wzbiorczym bezciśnieniowym. Przykładowe schematy zasilania takiego zbiornika przedstawiam poniżej.
Rys. Zbiornik multiwalentny współpracujący z kolektorami dachowymi i kotłem c.o., przygotowujący gorącą wodę na potrzeby c.o. podłogowego (zbiornik zewnętrzny) i c.w.u. (zbiornik wewnętrzny). U dołu nieco inny podgrzewacz multiwalentny firmy Biawar we współpracy z kotłem i kominkiem.
Zestawienie elementów
zasobniki solarne
Służą do magazynowania nadmiaru ciepła powstającego podczas pracy instalacji solarnej w celu jego dalszego rozbioru. Pełnią rolę zbiorników akumulacyjnych o bardzo dobrej izolacyjności. Ładowanie odbywa się przez zewnętrzny moduł wymiennika ciepła i pompę obiegową. Zaletą zasobników jest ich prosta budowa i duża jednostkowa pojemność w stosunku do objętości. Poniżej przykładowe zasobniki firm Vissmann i Biawar.
Rys. Po lewej zasobnik ciepła ładowany warstwowo Vissmann Vitocell 100-E, po prawej zasobnik Biawar MEGA Z-E 220-500.80 N. Ozn. N- pobór wody ciepłej, M – dopływ wody ciepłej, K- cyrkulacja c.w.u., I,J- miejsce montażu czujnika temperatury, H- dopływ wody ciepłej, G- dopływ wody zimnej, F- osłona termometru, E- przyłącze grzałki elektrycznej, D- otwór rewizyjny
Ładowanie zasobników często odbywa się metodą warstwową, z podziałem zasobnika na strefy o różnej temperaturze wody. Najwyższa temperatury wody kierowana jest przy tym do góry zbiornika, gdzie znajduje się jej bezpośredni pobór. Rozwiązanie takie pozwala na szybsze korzystanie z gorącej wody i ma zastosowanie tam, gdzie duży rozbiór następuje we wczesnych godzinach doby. Ładowanie warstwowe może być realizowane poprzez:
– przepływ zmienny w kolektorze (tzw. „matched flow”)
– zawory trójdrożne
– pompę o modulowanej prędkości obrotowej
ładowanie z przepływem zmiennym „matched flow”
Rys. ładowanie warstwowe przy wykorzystaniu przepływu zmiennego „matched flow”
W instalacjach z przepływem zmiennym prędkość przepływu czynnika przez kolektor zostaje dopasowana do wielkości promieniowania tak, aby na wylocie z kolektora uzyskać zawsze żądaną temperaturę. Jeśli promieniowanie dalej spada i uzyskanie żądanej temperatury nie jest możliwe woda kierowana jest do innej strefy zbiornika albo do innego zbiornika.
ładowanie warstwowe z zaworami trójdrożnymi – zasobnik podłączony jest w kilku miejscach. Zawory trójdrożne regulują przepływem czynnika kierując na górę zbiornika wodę o najwyższej temperaturze. Przy jej spadku następuje przełączenie zaworów i kierowanie chłodniejszej wody na inny poziom, aby nie powodować jej wychładzania w górnej strefie.
Rys. Ładowanie warstwowe z wykorzystaniem pompy modulowanej lub zaworów trójdrożnych.
ładowanie warstwowe pompą modulowaną – na obiegu kolektora pracuje pompa o modulowanej prędkości obrotowej dopasowująca wielkość przepływu czynnika w zależności od wielkości promieniowania
15.4 Schematy przyłączeniowe podgrzewaczy i zasobników
Zasobnik po stronie obiegu kolektora i wody użytkowej musi być odpowiednio zabezpieczony i uzbrojony w armaturę. Poniżej kilka przydatnych schematów.
Rys. Schemat montażu podgrzewacza wody biwalentnego BIAWAR Mega Solar. ozn.
1. Zasobnik MEGA SOLAR.
2. Zawór odcinający.
3. Zawór bezpieczeństwa.
4. Zawór spustowy.
5. Reduktor ciśnienia (opcjonalnie, jeżeli ciśnienie
w instalacji przekracza wartość dopuszczalną).
6. Filtr siatkowy.
7. Pompa cyrkulacyjna c.w.u.
8. Pompa obiegowa c.o.
9. Naczynie przeponowe c.w.u.
Rys. Schemat montażu zasobnika z zewnętrznym wymiennikiem ciepła (Hewalex).
Generalnie przy montażu za
sobników należy pamiętać o zabezpieczeniu ich przed nadmiernym wzrostem ciśnienia zarówno po stronie zasilania wodą zimną jak i po stronie wody grzewczej. Zabezpieczenie zaworem bezpieczeństwa musi umożliwiać odprowadzenie wody do kanalizacji. Zawór powinien być tak zamontowany aby jego wylot nie był skierowany na użytkownika. Przy pompach należy przewidzieć zawory zwrotne po stronie tłocznej pompy. Instalacja powinna mieć możliwość opróżnienia z wody dlatego na zasileniu należy przewidzieć zawór opróżniający lub odcinający z kurkiem spustowym.
Montaż zasobników
Transport – przewożenie zasobników ciepłej wody powinno sie odbywać za pomocą urządzeń transportowych o odpowiedniej wytrzymałości, najlepiej w opakowaniu w folii aby nie uszkodzić powierzchni ogrzewacza. Wewnątrz budynku po rozpakowaniu urządzenia, dalszy transport np. po schodach może się odbywać na pasach transportowych lub ręcznie. W obu przypadkach dla zabezpieczenia obudowy przed uszkodzeniem zaleca się usunięcie izolacji ze zbiornika. Większość producentów w instrukcjach montażu pokazuje algorytm usuwania obudowy bocznej i izolacji.
Rys. Demontaż obudowy zbiornika na przykładzie podgrzewacza zasobnikowego firmy 
Biawar. Kolejne czynności według numeracji 1. Usunąć termometr zegarowy, zaślepkę króćca modułu grzejnego oraz zaślepkę otworu rewizyjnego. 2. Zdjąć górną pokrywę obudowy wraz z izolacją termiczną. 3. Usunąć korki zabezpieczające z króćców, oraz czarne przepusty. 4. Odkręcić wkręty mocujące i zdemontować listwę łączącą płaszcz obudowy. 5. Zdjąć płaszcz otaczający zbiornik (płaszcz obudowy). 6. Zdemontować czteroczęściową izolację termiczną.
Ustawianie zasobnika – zasobnik należy montować w pomieszczeniu w którym temperatura 
zawsze jest dodatnia. Podłoże powinno być równe, dodatkowe poziomowania zbiornika umożliwiają regulowane nóżki (zwykle 3). Miejsce montażu musi uwzględniać minimalne odległości zasobnika od sufitu i ścian pomieszczenia pozwalające na swobodną wymianę anody magnezowej czy serwisowanie armatury. Odległości minimalne w zależności od typu zbiornika podaje producent.
Rys. Po lewej – regulowane nóżki zasobnika firmy Biawar
Rys. Po prawej – minimalne odległości od przegród dla podgrzewacza firmy Vaillant. 1- inne urządzenie w pomieszczeniu.
Jeśli pomieszczenie w którym montowany jest podgrzewacz jest zawilgocone i posadzka może powodować korozję wsporników zbiornika, należy przewidzieć wykonanie postumentu. Pamiętajmy też, że pomieszczenia do montażu zasobników i podgrzewaczy wody powinny posiadać kratkę ściekową połączoną z kanalizacją w budynku.
Montaż czujnika temperatury – w punktach pomiarowych na zasobniku zamocowane są tuleje zanurzeniowe sięgające w głąb zbiornika. W tulejach tych należy zamocować czujniki temperatury. Opis montażu na podstawie dokumentacji firmy Vaillant.
– Wyjąć czujnik temperatury c.w.u. z zestawu sterownika lub zestawu przyłączeniowego podgrzewacza (osprzęt).
– Wsunąć wiązkę czujników do tulei zanurzeniowej [2] aż do oporu. Spirala z tworzywa sztucznego [1] podczas wkładania czujników zsuwa się automatycznie do góry. Po zamontowaniu czujników spirala
nie jest już potrzebna. Sprężyna wyrównująca [6] zapewnia przenoszenie temperatury
między tuleją zanurzeniową a czujnikiem temperatury.
– Wsunąć zapinkę zabezpieczającą czujniki [1] z boku
na tuleję zanurzeniową [2].
Rys. Montaż czujnika temperatury- opis powyżej. Ozn. (do rys. lewego) [1] Spirala z tworzywa sztucznego
[2] Tuleja zanurzeniowa, [3] Zaślepka, [4] Spirala z tworzywa sztucznego, [5] Czujnik temperatury, [6] Sprężyna kompensacyjna. Do rys. prawego – [1] Zapinka zabezpieczająca czujniki, [2] Tuleja zanurzeniowa
To tylko jedna z metod montażu czujnika. Generalnie wielu producentów zasobników i pogrzewaczy wody posiada w swojej ofercie własne rozwiązania czujników, wyposażonych od razu w części elektrycznej w piny do szybkiego montażu. Czujniki można montować w tulejach zanurzeniowych lub w postaci przylg zbiornikowych (pod izolacją). Sposób montażu i jego miejsce omawia zawsze instrukcja serwisowa.
Grzałka elektryczna – Może być zamocowana fabrycznie lub pozostawiona jako opcja dodatkowego źródła ciepła. Grzałki do zbiorników mogą być dedykowane do określonego rodzaju zbiornika i producenta lub uniwersalne, pasujące do wielu modeli zbiorników. Moc grzałki powinna być adekwatna do pojemności zbiorników, aby proces
nagrzewania nie trwał zbyt długo. Grzałki małej mocy do kilku kW są na ogół jednofazowe, dużej mocy rzędu >3kW trójfazowe. Grzałki uniwersalne posiadają zwykle gwint zewnętrzny 5/4″ i wbudowany termostat.
Fot. Grzałka Galmet do bezpośredniego montażu z gotową wtyczką i termostatem. Należy przewidzieć obok zbiornika gniazdo sieciowe 230V
Montaż grzałki w zbiorniku możemy wykonać jeszcze przed napełnieniem go wodą. Montaż na zbiornikach pracujących wymaga wyłączenia ich z ruchu i opróżnienia z wody, przynajmniej do wysokości otworu montażowego. Należy zwrócić uwagę na pozycję pracy grzałki. Niektóre grzałki wymagają do pracy pozycji poziomej. Cały element grzejny musi znajdować się zanurzony w wodzie. Dlatego nie wolno uruchamiać grzałki bez uprzedniego napełnienia i odpowietrzenia zbiornika!!!.