WSTĘP
Na dachu stromym kolektor dachowy może być zamocowany na konstrukcji wsporczej nad dachem, lub zintegrowany z dachem (tzw. kolektor połaciowy).
Fot. Kolektor zamocowany nad konstrukcją dachową (fot. Budujemy Dom)
Fot. Kolektor zintegrowany z dachem (fot. fachowydekarz.pl)
Planowanie pola kolektorów
Wymiar a: należy przyjąć mniejszą z obliczonych wartości.
Wymiar A i B: zależą od wymiarów kolektorów i zasad ich montażu (np. połaciowy, na szynach montażowych)
Wymiar C: odległość od pola kolektorów do kalenicy, dla dachów ceramicznych co najmniej dwa rzędy dachówek
Wymiar D: odległość od pola kolektorów do wewnętrznej płaszczyzny ściany szczytowej, należy przyjmować minimum 0,5m
Wymiar E: minimalny odstęp od górnej krawędzi kolektora do dolnej szyny montażowej (podaje producent kolektora)
Wymiar F: odległość pionowa od górnej krawędzi kolektora do szczytu dachu (minimum 0,4m)
Należy też przewidzieć minimum 0,3m od dolnej krawędzi kolektora do podłogi poddasza, dla położenia przewodu powrotnego. UWAGA – wielkości powyższe są orientacyjne.
BHP przy montażu
Praca na dachu, w myśl przepisów BHP jest pracą na wysokości i podlega wszystkim związanym z tym wymogom. Szczególną uwagę przywiązuje się tutaj do:
– zabezpieczeń przed upadkiem (np. liny bezpieczeństwa, uprzęże, siatki, itp.)
– organizacji stanowiska pracy (rusztowania, podesty robocze, ławy kominiarskie, itd.)
– ochrony osób postronnych (wydzielenie stref bezpieczeństwa, znaki ostrzegawcze, ogrodzenia)
– zaświadczeń lekarskich do pracy na wysokości, szkoleń pracowniczych, itp.
Nie wszystkie omówię w niniejszym tekście, bo wiele elementów zostało już w różnej formie przestawionych na stronie. Rysunki zamieszczone poniżej pochodzą z instrukcji montażowej firmy Saunier Duval oraz przepisów wydanych przez Inspektorat Zdrowia i Bezpieczeństwa Pracy HSE.
Zabezpieczenia przed upadkiem
Praca na dachu wiąże się z koniecznością wejścia na połać dachową i bezpiecznego poruszania się po jej powierzchni. Im wyżej położony dach i im większy jego spadek, tym większe zagrożenie dla pracownika. Drabiny, jako środki transportowe na dach powinny być używane tylko do niskich budynków i dachów o małym kącie nachylenia.
Praca na dachu, którego wysokość do okapu przekracza 3m, a kąt nachylenia jest > 20° wymaga stosowania dodatkowych zabezpieczeń w postaci rusztowań lub siatek ochronnych. Wybór rozwiązania zależy od lokalnych warunków.
Przy dachach o kącie >30°, rusztowanie powinno umożliwiać nie tylko bezpieczne wejście na dach, ale także chronić pracownika w przypadku jego ześlizgnięcia się z powierzchni dachu. Musi w tym wypadku wystawać poza krawędź dachu i posiadać dodatkowe elementy ochronne, jak deski krawężnikowe, lub barierki.
Rys. Typowe zabezpieczenie krawędzi dachu przed upadkiem a) z wykorzystaniem otworów okiennych (tylko dla budynków w stanie surowym), b) z podestem (zalecane) (rys. HSE)
Jeśli wykonanie rusztowania jest niemożliwe z różnych względów, brzeg dachu można zabezpieczyć siatką ochronną (dachy strome) lub barierką ochronną (dachy płaskie).
Rys. Po lewej zabezpieczenie brzegu dachu w postaci siatki ochronnej, po prawej wyposażenie pracownika w uprząż z liną bezpieczeństwa i punktem kotwienia.
Jeśli zabezpieczenie pracownika w postaci rusztowania lub siatki bezpieczeństwa jest niewystarczające, należy stosować środki ochrony indywidualnej w postaci uprzęży i lin bezpieczeństwa. Lina powinna być podpięta do stałego punktu kotwienia o odpowiednio dużej wytrzymałości. Punktem takim może być komin ceramiczny. Przy jego braku punkty kotwienia można wykonać samemu montując na dachu haki kotwiące.
Fot. U góry i po prawej, przykłady punktów kotwienia na dachu z dachówki łupkowej, blachy trapezowej.
Rys. Punkty asekuracyjne dla dachu z dachówki ceramicznej mocowane do krokwi (ALPAX)
Na dachach stromych bardzo wygodnym rozwiązaniem są miejsca podparcia dla stóp, przymocowane do konstrukcji dachu, ułatwiające poruszanie lub samą pracę, jak ławy kominiarskie, stopnie kominiarskie. Rozwiązania takie często wykonywane są obok kominów, ale z powodzeniem można je też wykorzystać przy montażu kolektorów.
Fot. Stopień kominiarski i ława kominiarska.
Rys. Wykonanie prowizorycznej ławy kominiarskiej z wykorzystaniem dwóch haków asekuracyjnych.