Tekst na podstawie materiałów firmy Vaillant.
Kontrola szczelności obiegu czynnika chłodniczego
Napełnianie instalacji czynnikiem roboczym rozpoczynamy od przeczytania instrukcji serwisowej, aby sprawdzić typ czynnika, ciśnienie robocze i inne przepisy dotyczące danej jednostki pompy ciepła. W pierwszej kolejności należy przeprowadzić próbę szczelności. Sprawdzamy, czy zawory serwisowe jednostki zewnętrznej są w pozycji zam
kniętej. Następnie podłączamy armaturę czynnika chłodniczego (2) za pośrednictwem zaworu kulowego (3) do króćca serwisowego zaworu gorącego gazu. Drugie wyjście armatury podłączamy za pomocą zaworu kulowego (1) do butli z gazem obojętnym (tutaj azotem 4). Otwieramy zawory 1 i 3 oraz odkręcamy butlę z azotem do momentu, aż ciśnienie na manometrze wzrośnie do ciśnienia próby, następnie zamykamy butlę i odczekujemy około 10 minut. W tym czasie obserwujemy zachowanie manometru. Wskazówka nie powinna wykazać spadku ciśnienia. Wszystkie połączenia skręcane możemy sprawdzić przy użyciu pianki w aerosolu dokładnie spryskując nią złącza. Ulatnianie się gazu będzie widoczne w postaci rosnących pęcherzy. W takim wypadku należy złącza dokręcić kluczem i próbę powtórzyć.
Fot. Próba szczelności (Vissmann)
Wytwarzanie próżni
Czynność ta ma za zadanie oczyścić przewody czynnika roboczego z powietrza i zawartej w nim pary wodnej. Schemat nieco się zmienia. Do zespołu czynnika chłodniczego podłączamy za pomocą zaworu kulowego (4) przyłącze serwisowe zaworu gorącego gazu, a drugi króciec zespołu, za pośrednictwem zaworu kulowego (2) łączymy z pompą próżniową (5). Na przewodzie pompy mocujemy wakuometr (1) do pomiaru wytwarzanego podciśnienia. W następnej kolejności otwieramy zawory 1 i 4 i uruchamiamy pompę obserwując spadek ciśnienia. Ciśnienie powinno się obniżyć do wartości około 0,1 kPa (1mbar). Czas działania pompy próżniowej około 30 minut. Po tym czasie wyłączamy pompę i odczekujemy jeszcze 3 minuty sprawdzając ciśnienie na wakuometrze. Jeśli instalacja jest szczelna i ciśnienie nie rośnie, odłączamy pompę i przystępujemy do napełniania całej instalacji czynnikiem chłodniczym.
Fot. Ważenie butli z czynnikiem chłodniczym (fot. Vissmann).
Czynnik znajduje się w jednostce zewnętrznej. Jeśli długość przewodów (pojedyncza) pomiędzy jednostką zewnętrzną i wewnętrzną nie przekracza wartości dopuszczalnej w instrukcji serwisowej (zwykle 12-15m) wystarczy odkręcić zawory gazu gorącego i cieczy. W tym celu należy:
1. Zdjąć obydwie osłony (1).
2. Wykręcić obydwie śruby sześciokątne do oporu.
– Czynnik chłodniczy wpływa do przewodów i do jednostki wewnętrznej (wymiennik ciepła).
3. Sprawdzić, czy nie wycieka czynnik chłodniczy. Sprawdzić w szczególności wszystkie połączenia śrubowe i zawory.
4. Nakręcić obydwie osłony. Dokręcić osłony.
Jeśli długość przewodów jest większa, należy dopompować brakującą ilość czynnika. Obliczamy ją mnożąc każdy dodatkowy metr długości przez wymaganą w instrukcji serwiso
wej ilość gramów czynnika. Przykład. Dopuszczalna długość przewodów 15m, długość rzeczywista 21m. Ilość dodatkowa czynnika 30 g/m. Należy dopompować 6×30=180 g czynnika. Wymaganą ilość należy dostarczyć według instrukcji poniżej.
1. Przy zamkniętych zaworach w jednostce zewnętrznej podłączamy zespół napełniający do króćca serwisowego zaworu gorącego gazu poprzez zawór odcinający (3)
2.Drugi króciec zespołu podłączamy do buli z czynnikiem chłodniczym stawiając ją na wadze. Pomiędzy butlą a zespołem należy umieścić dodatkowy zawór odcinający (1) . UWAGA – jeśli butla nie ma rurki zanurzeniowej, należy ją postawić na wadze do góry dnem.
3. Pozostawić zawór kulowy (3) jeszcze zamknięty. Otworzyć
butlę z czynnikiem chłodniczym i zawór kulowy (1).
4. Jeżeli węże wypełniły się czynnikiem chłodniczym, ustawić
wagę na zero.
5. Otworzyć zawór kulowy (3). Wlać do jednostki zewnętrznej obliczoną ilość czynnika chłodniczego
6. Zamknąć obydwa zawory kulowe, Zamknąć butlę z czynnikiem chłodniczym.
UWAGA – wszystkie prace wykonywać w rękawicach i okularach ochronnych!
Czynności końcowe
Jeśli po napełnieniu nie stwierdza się żadnych przecieków, otwieramy zawory na obu przyłączach, zakładamy kołpaki ochronne. Uzupełniamy brakującą izolację na rurach. Na naklejce dotyczącej czynnika chłodniczego wypisujemy dodaną ilość czynnika. Naklejka znajduje się zwykle obok zaworów serwisowych. Zapisać: fabrycznie napełniona ilość czynnika chłodniczego, dodatkowo uzupełniona ilość czynnika chłodniczego, łączna ilość czynnika chłodniczego. Po tej czynności można już zasłonić kołpakiem ochronnym zawory serwisowe. W karcie serwisowej wpisuje datę i przeprowadzone czynności. Reszta prac jest po stronie elektryka z uprawnieniami SEP.
Uprawnienia do powyższych czynności
Posługiwanie się gazami z grupy czynników chłodniczych obarczone jest przepisami UDT. Osoby napełniajace instalacje pomp ciepła czynnikami roboczymi powinny posiadać uprawnienia z grupy F-gazów. Polska Ustawa o substancjach kontrolowanych i gazach fluorowanych z 15 maja 2015 roku nakłada obowiązek posiadania Certyfikatu F-gazowego dla personelu dokonującego napraw, konserwacji lub serwisowania, odzysku, likwidacji oraz kontroli szczelności w stacjonarnych urządzeniach chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła.