Przedmiar robót instalacji i sieci sanitarnych
1. Wiadomości wstępne
2. Przedmiar robót instalacji sanitarnych wewnętrznych
2.1 Instalacje wodociągowe
2.2 Instalacje kanalizacyjne
2.3 Instalacje c.o.
2.4 Instalacje gazowe
2.5 Instalacje wentylacyjne
3. Przedmiar sieci zewnętrznych
3.1 Sieci wodociągowe
3.2 Sieci kanalizacyjne
3.3 Sieci cieplne
3.4 Sieci gazowe
1. Wiadomości wstępne
Przedmiarowanie robót powinno być prowadzone na ujednoliconych formularzach, w sposób jednoznaczny i czytelny. Formularz taki powinien zawierać (tab.1):
– kol.1 nr pozycji
– kol.2 podstawa opisu z której skorzystano, niezbędna przy ustalaniu cen jednostkowych lub nakładów rzeczowych, w szczególności nr. katalogu KNR, oznaczenie elementu lub wykonanej pracy, nr. rysunku, itp.
– kol.3 element scalony kosztorysu – rodzaj robót ze szczegółowym opisem umożliwiający ich identyfikacje w katalogu, wraz z obliczeniem ich ilości na podstawie rysunku (przedmiar) lub pomiarów z natury (obmiar)
– kol4. jednostka miary roboty
– kol5 częściowa ilość robót wynikająca z obliczeń fragmentarycznych
– kol.6 końcowa ilość robót wynikająca z obliczeń
Formuły obliczeniowe powinny być krótkie, aby dały się łatwo policzyć. Przy dużych ilościach pozycji należy rozbić je na mniejsze fragmenty, np. osobno liczyć każdy pion sanitarny. Niedopuszczalne jest podawanie od razu wyniku końcowego obliczeń. Wartości cząstkowe najlepiej podawać jako wielkości do odczytania z projektu technicznego. Przykład: Rurociągi wody zimnej stalowe ocynkowane średnicy Φ15 podajemy – 2,5+2,35+2,35+2∙4,0 = 15,2m. W instalacjach sanitarnych pomiary nie zawsze są zgodne z wartościami rzeczywistymi. Jest to specyfika tego typu instalacji, np. przy pomiarze długości rur bierzemy pod uwagę długość zmierzonych odcinków rur wraz z łącznikami gwintowymi i zaworami. bardzo ważne jest więc każdorazowe zapoznanie się z warunkami przedmiarowania danego typu robót dla uniknięcia błędów.
Przedmiarowanie robót instalacji sanitarnych wewnętrznych
Przedmiar prowadzony jest na podstawie KNR 2-15 i KNNR nr 4, gdzie ujęte są roboty instalacyjne wewnętrzne instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych i centralnego ogrzewania. Nakłady liczone są dla budynków do 5-ciu kondygnacji lub hali przemysłowych o wysokości do 8m. Nakłady liczone w wyższych budynkach lub wyższych halach wymagają przemnożenia przez współczynniki zwiększające. Mnożniki stosuje się do robocizny i wykorzystania sprzętu, nie stosuje się natomiast dla środków transportowych. Mnożniki określone są wariantowo:
A – mnożniki uśrednione dla
– budynków o liczbie kondygnacji (licząc od poziomu terenu) do 8, 12, 18 i 24
– hal przemysłowych o wysokości do 15, 35 i 50m
B – mnożniki strefowe
– dla robót wykonywanych w budynkach na kondygnacji: od 5-8, od 8-12, 12-18, ponad 18
– dla robót wykonywanych w halach i innych budowlach nie będących budynkami (np. estakady) na wysokości: ponad 8-15m, ponad 15-35m. ponad 35-50m
Oba warianty mnożników nie mogą być stosowane jednocześnie. Przy przedmiarowaniu instalacji ilości robót oblicza się oddzielnie w zależności od:
– wysokości budynku
– rodzaju budynku (np. mieszkalny, niemieszkalny)
– rodzaju podłoża (np. ściana betonowa, ściana z cegły na zaprawie cementowo wapiennej, itp)
– wysokości miejsca montażu (od podłogi, pomostu, poziomu terenu)
2.1 Przedmiar instalacji wodociągowych wewnętrznych
Instalacje wodociągowe obejmują montaż rurociągów, uzbrojenia, armatury czerpalnej, urządzeń wody ciepłej i zimnej.
Zasady:
a) Roboty w obiektach nowych
– Długość rurociągów należy mierzyć od końca ostatniego łącznika w podejściu do wodomierza (od strony instalacji w budynku) bądź do zaworu odcinającego wodę w budynku (jeśli wodomierz zamontowany jest w studzience poza budynkiem), do punktu czerpalnego. Długość oblicza się w metrach z dokładnością do 1cm, różnicując rury pod względem materiału, średnicy i rodzaju połączeń. Do długości wlicza się długość łączników i armatury łączonej na gwint, nie wlicza się natomiast armatury kołnierzowej. Podejścia do urządzeń i do punktów czerpalnych wlicza się do ogólnej długości rurociągów, a niezależnie od tego do przedmiaru wprowadza się dodatki za podejścia różnicując je w zależności od średnic rur i rodzaju podejścia (np. podejście pod baterię czerpalną, pod muszlę ustępową, itp.). Ilość podejść liczy się oddzielnie dla wody zimnej i ciepłej. Obejścia elementów konstrukcyjnych wlicza się do ogólnej długości rurociągów wliczając dodatek za obejście w zależności od jego średnicy. Długość rurociągów tworzących kompensator wlicza się do ogólnej długości.
– Elementy i urządzenia instalacji jak: baterie, zawory, wodomierze liczy się w sztukach lub kompletach różnicując względem średnicy.
– Próbę szczelności ustala się dla całkowitej długości instalacji z uwzględnieniem podziału na średnice, rodzaj rurociągów i rodzaj budynków (mieszkalne, niemieszkalne). W KNR-ach próba szczelności rozliczana jest na 100 m przewodu, przy czym podaje się osobne normy nie dla każdej średnicy przewodu, a dla zakresu średnic rur, np do 65mm, 65-100mm
– Tuleje ochronne przy przejściach rurociągów przez przegrody liczy się w sztukach według średnic i długości. Tuleje liczy się tylko dla kosztorysu materiałowego, gdyż montaż tulei jest wliczony w montaż rurociągów.
– Uchwyty – nie podlegają liczeniu w przedmiarowaniu, są bowiem wliczane do montażu rur. Liczy się natomiast punkty stałe, które podaje się w sztukach różnicując w zależności od średnic.
b) Roboty remontowe instalacyjne
Wymianę odcinka rury lub wstawienie w instalacji nowego odcinka, bądź wymianę podejść dopływowych, liczy się w metrach wzdłuż osi rurociągów bez odliczania kształtek, różnicując pod względem:
– średnic rur
– rodzaju podejścia
Jeśli długość wymienianego odcinka jest mniejsza niż 2m, wymianę liczy się jako liczbę „miejsc”, przy czym za „miejsce” uważa się fragment instalacji która z jednej i drugiej strony wymienianego odcinka pozostaje nienaruszona (przy rurach przyłącznych dotyczy kpl. rur czyli łącznie zasilania i powrotu)
Długość demontowanych rur liczy się w metrach bez odliczania łączników.
Przedmiary pośrednie należy podawać z dokładnością do 1 cm a końcowy z dokładnością do 0,1m.
Przedmiar elementów i urządzeń podaje się w jednostkach podanych nad tabelami nakładów rzeczowych.
2.2 Przedmiar robót instalacji kanalizacyjnych wewnętrznych
Długość rurociągów mierzy się w osi przewodów w metrach wyodrębniając ilości rurociągów w zależności od:
– rodzaju rur
– średnic rur
– rodzajów połączeń
bez odliczania kształtek. Do długości rurociągów nie wlicza się uzbrojenia kanalizacyjnego jak zasuwy przeciwburzowe, wywiewki, czyszczaki, itp. Zwężki wlicza się do długości rurociągów o większej średnicy.
Podejścia pod przybory dodaje się do ogólnej długości rurociągów, dodatkowo podając ilość podejść, różnicując ją w zależności od rodzaju podejścia (np. podejście pod umywalkę, podejście pod muszlę ustępową) oraz średnicy podejścia. Nie uwzględnia się natomiast podejść do urządzeń (przyborów) stanowiących komplet urządzeń łączonych szeregowo (np. umywalki, pisuary).
Uzbrojenie rurociągów (np. wpusty, syfony, czyszczaki, itp. ) oblicza się w sztukach podając średnicę i rodzaj materiału.
Przybory sanitarne oblicza się w sztukach lub kompletach podając ich rodzaj, materiał wykonania i średnicę podejścia.
Rusy wywiewne, rury deszczowe, piaskowniki i osadniki podaje się w sztukach z określeniem średnicy i rodzaju materiału.
2.3 Instalacje c.o. wewnętrzne
Do instalacji centralnego ogrzewania wewnętrznych zalicza się montaż rur, elementów grzejnych i próby szczelności instalacji.
Długość rur liczy się w metrach podając rodzaj rur ich średnice i sposób montażu. Ponadto osobno zlicza się rurociągi prowadzone po ścianach a osobno w kanałach. Długość liczy się w osi przewodów łącznie z długością gałązek grzejnikowych, armatura łączoną na gwint i łącznikami. Do długości nie wlicza się armatury kołnierzowej, wydłużek i urządzeń. Zwężki wlicza się do długości rur większej średnicy.
Elementy uzbrojenia (wydłużki, odmulacze, osadniki liczy się w sztukach podając średnicę.
Armaturę – zawory, zasuwy, liczy się w sztukach z podaniem rodzaju i średnicy.
Grzejniki – żeliwne, członowe, rurowe liczy się w kompletach z podaniem typu i charakterystyki grzejnika, np. przy grzejnikach żeliwnych podaje się ilość członów grzejnika jak i jego wysokość (typ – 0, 1, 2, itp), w grzejnikach stalowych i aluminiowych członowych podaje się tylko ilość członów, w grzejnikach płytowych podaje się ilość płyt, wysokość i długość grzejnika, w grzejnikach rurowych wyszczególnia się średnicę rur, ilość rzędów i długość rur w rzędzie, jak też to czy rury są gładkie czy ożebrowane, osobno liczy się grzejniki łazienkowe podając ich wysokość.
Montaż uchwytów rurowych – wlicza się do ogólnego montażu rur, osobno liczy się tylko punkty stałe podając je w sztukach, wymieniając rodzaj materiału rur i średnicę.
Szafki rozdzielaczowe podaje się w sztukach uwzględniając ilość obwodów rozdzielacza i jego typ. W ramach montażu szafki uwzględnia się montaż jej uzbrojenia jak zawory odcinające i odwadniające, rozdzielacze. Osobno liczy się natomiast montaż rurociągów na podejściach pod grzejniki podając ich długość (zasilenie +powrót)
Gałązki grzejnikowe – wlicza się do ogólnej długości rurociągów, ale w zestawieniu podaje się ilość wykonanych kompletów przyłącznych do grzejników (gałązka zasilająca i powrotna) uwzględniając ich średnicę, typ grzejnika, rodzaj połączeń (przy rurach stalowych np. gwintowane, spawane), rodzaj materiału rury (np. tworzywowe, miedziane).
Dwuzłączki zamontowane na rurociągach stalowych liczy się w sztukach podając średnicę rury
Próbę szczelności w budynkach mieszkalnych rozlicza się według ilości grzejników podając dodatkowo czy dokonano regulacji czy nie, natomiast w budynkach niemieszkalnych według długości rurociągów poddanych próbie (łącznie zasilenie + powrót).
2.4 Instalacje gazowe
– Obmiar rurociągów prowadzi się w metrach z podziałem na średnice i rodzaj połączeń rur oddzielnie dla budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Długość rur liczy się w osi bez odliczania długości łączników i armatury łączonej na gwint. Do długości rurociągów nie wlicza się odwadniaczy, gazomierzy i innych urządzeń.
– Podejścia pod gazomierze wlicza się do ogólnej długości rur według ich średnic. Dodatkowo podejścia liczy się w kompletach, przy czym za komplet przyjmuje się podejście z obu stron gazomierza. Osobno zlicza się podejścia do gazomierzy we wnękach
– Kurki gazowe, palniki i przybory gazowe liczy się w sztukach lub w kompletach
– Kurki przelotowe liczy się w sztukach podając średnicę rury, przy czym osobno liczy się armaturę gwintowaną a osobno spawaną,
– Kuchenki gazowe – liczy się w sztukach podając: rodzaj przyłącza (np. na długi gwint, elastyczne, na dwuzłączkę), typ kuchenki (np. z piekarnikiem wolnostojąca, na wspornikach, bez piekarnika)
– Próby szczelności
W budynkach mieszkalnych zlicza się osobno próby przed gazomierzem i za gazomierzem. Próby przed gazomierzem – podaje się długość rurociągów poddanych próbie różnicując dodatkowo ich średnicę (do 65mm, ponad 65mm). Próby za gazomierzem rozlicza się podając ilość lokali.
W budynkach niemieszkalnych podaje się długość rurociągów i średnicę jw.
Roboty remontowe gaz
Długość rurociągów podlegających wymianie liczy się w metrach osi rur bez odliczania długości łączników i armatury łączonej na gwint. Jeśli długość wymienianych rur jest mniejsza niż 2m nakłady robocizny rozlicza się według ilości miejsc. Demontaż rurociągów liczy się w metrach, długość demontowanych złączek wlicza się do ogólnej długości rur. Przedmiar powinien różnicować rury pod względem rodzaju połączeń (gwintowane, spawane) jak i średnicy rur, a także osobno dla budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Przedmiary należy dokonywać z dokładnością do 0,1m
Demontaż odwadniaczy i kurków gazowych liczy się w sztukach z podaniem średnicy rury.
Wymiana elementów instalacji (trójnika) liczy się w sztukach
Wymiana podejścia pod gazomierz liczona jest w kompletach łącznie dla obustronnego podejścia.
Wymiana przyborów gazowych liczona jest w sztukach z wyszczególnieniem charakterystyki przyboru.
2.5 Instalacje wentylacyjne
Przewody wentylacyjne oblicza się w metrach kwadratowych licząc wymiary według powierzchni zewnętrznej z podaniem:
– typu przewodu (prostokątne, okrągłe)
– rodzaju materiału
W przedmiarowaniu istotne znacznie ma procentowy udział kształtek wentylacyjnych w ogólnej powierzchni instalacji. należy więc osobno przeliczyć powierzchnię przewodów i powierzchnię kształtek aby obliczyć stosunek powierzchni kształtek do ogólnej powierzchni całej instalacji. Wyróżnia się trzy grupy przewodów o powierzchni kształtek do 35%, 55% i 65%. W KNR 2-17 podane są powierzchnie typowych kształtek wentylacyjnych o przekroju prostokątnym i okrągłym. Za długość przewodów wentylacyjnych podaje się odległość między punktami przecięć osi przewodów głównych z osiami przewodów odgałęźnych.
Rys. Schemat obliczania długości przewodów wentylacyjnych (liczby oznaczają obwody kanałów) na rysunku długości przewodów wynoszą odpowiednio:
– dla kanałów o obwodzie do 400mm – L4+L5
– dla kanałów o obwodzie 400-600mm – L3
– dla kanałów o obwodzie 1400-1800mm – L1+L2
Powierzchnię odcinków prostych oblicza się jako iloczyn obwodu i ich długości. Przy prostkach zbieżnych przyjmuje się do obmiaru wartość obwodu przekroju średniego.
Przepustnice i zasuwy liczy się w sztukach podając materiał, typ oraz obwód przewodu na którym są zamontowane.
Kratki wentylacyjne, wyrzutnie, czerpnie, itp. podaje się w sztukach z określeniem podstawowych parametrów technicznych (np. obwodu).
Wentylatory, nagrzewnice, cyklony, filtry, it. podaje się wraz z charakterystyką techniczną.
3. Przedmiar sieci zewnętrznych
3.1 Sieci wodociągowe
Przedmiar sieci wodociągowej należy wykonywać w osobnych pozycjach w zależności od:
– usytuowania sieci, np. w mieście, poza granicami miasta
– głębokości posadowienia rurociągu licząc od poziomu terenu do 3m, do 4m, do 5m, powyżej 5m
– rodzaju wykopu, np. o ścianach pionowych (umocnionych), o ścianach skarpowych
– poziomu wody gruntowej w wykopie
– grubości ścianek rur
Na wszystkie powyższe elementy wprowadzone są tabele korygujące.
Długość rurociągów na odcinkach prostych mierzy się wzdłuż osi podając średnicę i materiał.
Kształtek z wyjątkiem rur tworzywowych (z PVC-U, PE i HDPE) nie wlicza się do długości rurociągu podając je w sztukach. Kształtki tworzące węzeł wodociągowy oblicza się w sztukach na podstawie projektu technicznego. Kształtki w rurach tworzywowych wlicza się do długości rurociągów licząc ich długość po zewnętrznej stronie łuku. Przy rurach z HDPE łączonych przez zgrzewanie doczołowe lub na elektromufę montaż rurociągu obejmuje osobno ułożenie rur w wykopie i osobno wykonanie złączy. W obmiarze należy umieścić obie pozycje podają długość rurociągu i ilość ( w sztukach) wykonanych złączy.
Armaturę tworzącą określony węzeł podaje się w kompletach.
Przewierty i przeciski podaje się w metrach podając technologię wykonania, średnicę i kategorię gruntu.
Przyłącza wodociągowe liczy się w metrach podając średnicę i rodzaj materiału rur. Przy pomiarze długości nie odlicza się kształtek i armatury.
Próba szczelności – mierzy się długość badanego odcinka w metrach nie odliczając kształtek i armatury. Kolana liczy się po zewnętrznej stronie łuku. W opracowaniu należy podać materiał i średnicę rur
3.2 Sieci kanalizacyjne
Długość kanałów mierzy się w metrach wyodrębniając w osobnych grupach odcinki kanałów w zależności od:
– rodzaju rur ich średnicy i rodzaju uszczelnienia
– rodzaju wykopu (skarpowe, umocnione)
– wilgotności gruntu (nawodnione, o normalnej wilgotności)
– głębokości położenia – do 5m, powyżej 5m z podaniem współczynników korygujących
Długość kanału mierzy się w metrach wzdłuż osi nie wliczając do tego studni rewizyjnych i komór.
Zwężki zalicza się do rur o większej średnicy.
Podłoża pod rurociągi oblicza się metrach kwadratowych i obetonowanie kanałów w metrach sześciennych zużytego betonu.
Kształtki oblicza się w sztukach nie wliczając ich do długości rurociągu.
Studnie rewizyjne z prefabrykatów betonowych podaje się w kompletach podając ich średnicę, rodzaj gruntu (dla studni wykonanych metodą studniarską) i głębokość. Za głębokość studni przyjmuje się odległość od włazu do dna studni.
Roboty izolacyjne ustala się według zasad:
– dla rurociągów w metrach zaizolowanej rury z podaniem je średnicy i rodzaju izolacji
– dla styków w sztukach zależnie od średnicy rur i izolacji
– dla innych powierzchni w metrach kwadratowych
Długość odcinków poddawanych próbie szczelności podaje się w osiach studzienek.
3.3 Sieci cieplne
3.3.1 Konstrukcje budowlane sieci cieplnych
Objętość monolitycznych betonowych lub żelbetowych elementów konstrukcyjnych, jak:
– podłoża pod kominy, komory cieplne czy punkty stałe
– płyty denne komór
– stropy komór
– obetonowania punktów stałych
oblicza się w m3 według ich kształtów geometrycznych bez potrącania otworów i wnęk o objętości mniejszej niż 0,01m3.
W przedmiarze elementów żelbetonowych elementów stropowych komór uwzględnia się dodatkowo poza objętością samej płyty stropowej objętość belek, wieńców oraz części oporowych.
Betonowe ściany studzienek lub nisz kompensacyjnych oraz żelbetowe i betonowe ściany komór cieplnych oblicza się w metrach kwadratowych ich powierzchni. Wysokość ścian liczy się od poziomu podłogi do stropu, nie odlicza się otworów o powierzchni mniejszej niż 0,05m2.
Elementy prefabrykowane sieci cieplnych kanałowych, jak:
– płyty kanałowe płaskie i korytowe
– łupiny kanałowe
– płyty ścienno-denne
– poduszki żelbetowe do podpór ślizgowych
– podłoża prefabrykowane dla kanałów łupinowych
oblicza się w sztukach z podziałem na typ, wymiary lub średnice rurociągów.
Szyby włazowe w stropach komór z kręgów żelbetowych oblicza się w sztukach mierząc ich wysokość od wierzchu płyty stropowej do wierzchu włazu.
Drabinki stalowe w szybach komór oblicza się w metrach ich rzeczywistej długości.
Przejścia rurociągów przez przegrody oblicza się w sztukach osobno na każdą rurę, podając grubość przegrody.
3.3.2 Rurociągi i uzbrojenie sieci cieplnych
Rurociągi i uzbrojenie sieci cieplnych
Długość rurociągów liczy się w metrach. Kolana i łuki liczy się po zewnętrznej stronie. Jeśli średnica kolan i łuków ma ponad 80mm odlicza się je od długości. Z długości rurociągów odlicza się tez długość armatury i wydłużek. Długość zwężek zalicza się do rurociągów o większej średnicy. Jeśli rurociąg montowany jest w rurze ochronnej jego długość mierzy się długością rury ochronnej, z wyróżnieniem średnicy rury przewodowej.
Próba szczelności – rurociągi oblicza się w metrach pojedynczego przewodu dzieląc je według średnic na do 150mm, od 150-600mm oraz od 600-1200mm, przy czym:
– jeśli rurociąg ma długość poniżej 100m przyjmuje się odcinek 100m
– jeśli rurociąg ma >100m przyjmuje się rzeczywistą długość rurociągu
Uruchomienie sieci cieplnej – oblicza sie w metrach długości sieci (zasilenie i powrót łącznie), przy czym:
– przy długości sieci <100m przyjmuje się odcinek 100m
– przy długości >100 przyjmuje się odcinek 100 m i dodaje do niego wielokrotność 10m dla pozostałej sieci >100m
Odgałęzienia w komorach – liczy się osobno przyjmując ich długość od lica rury głównej do lica ściany na zewnątrz komory, przy czym od długości tej odejmuje się długość armatury
Uzbrojenie sieci takie jak:
– kolana i łuki o średnicy rury >80mm
– zawory i zasuwy według podziału na średnice
– termometry i manometry
oblicza się w sztukach
Odwodnienia i odpowietrzenia oblicza się w kompletach różnicując w zależności od średnic i ciśnień.
Rurociągi z rur preizolowanych przedmiaruje się według zasad:
– długość liczy się w osi rur potrącając długość łuków i kolan
– połączenia spawane liczy się w sztukach w zależności od średnicy i grubości ścianki
– kolana i łuki liczy się w sztukach podając kąt i średnicę rury osłonowej
– montaż systemu monitoringu oblicza się w sztukach, a jego testowanie odnosi do jednego pomiaru
3.4 Sieci gazowe
Za zewnętrzną sieć gazową uważa się siec od miejsc ujmowania gazu do stacji redukcyjno-pomiarowych i dalej ze stacji aż do odbiorców. Gazociąg mierzy się w osi, a na łukach i kolanach po zewnętrznej stronie łuku. W przedmiarze różnicuje się materiał rur, grubość ścianek i średnicę.
Zwiększony nakład pracy dotyczy:
– prowadzenia gazociągu w lesie
– prowadzenia gazociągu w terenie podgórskim i podmokłym
– w terenie o nachyleniu >5%
Od obliczonej długości gazociągu odejmuje się długość łuków i kolan, kompensatorów i armatury kołnierzowej. Przewierty i przeciski mierzy się w metrach. Armaturę i uzbrojenie w sztukach lub kompletach. Przyłącza i przejścia przez ścianę budynku obmierza się w sztukach.
Sączki węchowe – punktowe liczy się w sztukach, a liniowe podaje w metrach.
Złączki – kolana, łuki, zwężki, trójniki, króćce, liczy się w sztukach podając średnicę.
Gazociągi z PE liczy się mierząc od punktu załamania do punktu załamania, nie pomniejszając tej długości o armaturę i długość kształtek o ile odległości między dwoma zgrzewami armatury nie przekraczają 1m.
Próby szczelności
gazociągi rozdzielcze – oblicza się w km z dokładnością do trzeciego miejsca po przecinku
Przyłącza gazowe – na jeden kpl. montażu armatury kontrolno pomiarowej oraz na każde 10m samego przyłącza
Próby wytrzymałości i szczelności sieci przesyłowych – dolicza się na 1 stanowisko, na 1km próbowanego przewodu, na 1000m3 wtłoczonego czynnika