Definicja pomp
Podział pomp
Pompy wyporowe
Definicja
Pompy wyporowe, to pompy których działanie polega na przetłaczaniu cieczy z przestrzeni ssawnej do przestrzeni tłocznej za pomocą organu roboczego ( tłoka, nurnika, przepony). W pompie wyporowej praca organu roboczego jest w całości zamieniana na energię ciśnienia.
Podział pomp wyporowych
-
pompy o ruchu posuwisto-zwrotnym
>tłokowe jednostronnego działania
>tłokowe dwustronnego działania
>pionowe z tłokiem zaworowym
>nurnikowe jednostronnego działania
>nurnikowe dwustronnego działania
>przeponowe
>wielotłokowe
- promieniowe
- osiowe
-
pompy o ruchu obrotowo-zwrotnym
>skrzydełkowe
- podwójnego działania
- poczwórnego działania
-
pompy o ruchu obrotowym
>łopatkowe
-
promieniowe
-
osiowe
>zębate
-
o uzębieniu zewnętrznym
-
o uzębieniu wewnętrznym
>krzywkowe
-
jednowirnikowe
-
dwuwirnikowe
-
trójwirnikowe
>wałeczkowe
>śrubowe
-
jednowirnikowe
-
dwuwirnikowe
-
trójwirnikowe
>ślimakowe
>tarczowe
>przewodowe
-
-
Pompy o ruchu obiegowym
>puszkowe
Zasada działania pompy wyporowej
Działanie pompy wyporowej omówimy na przykładzie pompy tłokowej z jednym tłokiem. Tłok (1) poruszając się wewnątrz cylindra w kierunku wału korbowego ruchem postępowo-zwrotnym powiększa objętość komory zaworowej (2), obniżając tym samym ciśnienie w niej panujące, co powoduje otwarcie zaworu ssawnego (4) i napływ do niej wody z rurociągu ssawnego (3). W wyniku powrotnego ruchu tłoka następuje przepchanie wody znajdującej się w komorze (2) do rurociągu tłocznego (6). Przepływ wody regulują naprzemiennie otwierające się i zamykające zawory: ssawny (4) i tłoczny (5).
•Zalety pomp tłokowych:
–zdolność do samozasysania,
–praca przy dużej wysokości ssania (do 9,5 m),
–stałość wydajności przy zmiennej wysokości pompowania,
–możliwość uzyskania bardzo dużych wysokości pompowania,
–stosunkowo duża sprawność.
•Wady pomp tłokowych:
–mała wydajność,
–duża liczba części,
–nierównomierność wytwarzanego ciśnienia.
Schematy działania pomp wyporowych
Pompa tłokowa jednostronnego działania – pompowanie cieczy odbywa się tylko w suwie sprężania.
Pompa tłokowa dwustronnego działania
Pompa tłokowa pionowego działania– ruch tłoka w dół otwiera zawór zwrotny i przepuszcza wodę nad tłok, w czasie ruchu w górę, grzybek zaworu szczelnie przywiera do gniazda powodując podnoszenie cieczy.
Pompa nurnikowa jednostronnego działania – organem roboczym jest nurnik, ruch posuwisto-zwrotny nurnika powoduje zwiększanie lub zmniejszanie się przestrzeni roboczej. Cofanie – wytwarza podciśnienie które unosi dolny zawór i powoduje zassanie cieczy do przestrzeni roboczej, ruch do przodu zamyka dolny zawór i otwiera górny. Ściśnięta ciecz zostaje przepompowana na wyższy poziom.
Pompa nurnikowa podwójnego działania – pompowania cieczy odbywa się przy obu kierunkach ruchu nurnika. Doskonale nadaje się do cieczy silnie zanieczyszczonych.
Pompa przeponowa – pompowanie cieczy odbywa się w wyniku ruchu posuwisto-zwrotnego elastycznej membrany, co powoduje powstanie na przemian podciśnienia i nadciśnienia w przestrzeni roboczej.
Pompa skrzydełkowa – pompa o ruchu obrotowo-zwrotnym z tzw. tłokiem skrzydełkowym, która wykonując ruchy wahadłowe powoduje zwiększanie i zmniejszanie się komór roboczych, tym samym przepompowywanie cieczy z przestrzeni pod tłokiem do przestrzeni nadtłokowej.
Pompa o ruchu obrotowym łopatkowa – posiada element roboczy w postaci wirnika z przesuwalnymi łopatkami. W czasie ruchu obrotowego łopatki wirnika są silnie dociskane siłą odśrodkową do kadłuba, ciecz zagarniana jest przez łopatki i przemieszczana do części tłocznej w przestrzeni międzyłopatkowej.
Pompy zębate o uzębieniu: po lewej – zewnętrznym, po prawej – wewnętrznym. Ciecz przemieszczana jest w przestrzeniach pomiędzy zębami a kadłubem. Zaletą jest duża wysokość podnoszenia.
Pompa krzywkowa jednowirnikowa
Pompa krzywkowa dwuwirnikowa
Pompa krzywkowa z trzema wirnikami
Pompa wałeczkowa – pompa w której organem roboczym jest wirnik umieszczony mimośrodowo w stosunku do kadłuba.
Pompa śrubowa jednowirnikowa– pompa w której wirnik wykonany jest w postaci jednozwojowej śruby o falistym zarysie gwintu, toczącej się po wewnętrznej powierzchni elastycznej tulei o dwuzwojowym gwincie wewnętrznym.
Pompa śrubowa trójwirnikowa – pompa z jednym wirnikiem śrubowym czynnym i dwoma wirnikami biernymi tzw. satelitami współpracującymi podczas pompowania.
Pompa ślimakowa – w jej konstrukcji elementem roboczym jest ślimak i ślimacznica. Bardzo wytrzymała na ciecze lepkie. Nadaje się do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznym (transportu roztopionego plastiku)
Pompa wyporowa puszkowa – pompa w której organem roboczym jest tłok puszkowy poruszający się ruchem obiegowym wewnątrz puszki złożonej z dwóch współśrodkowych pierścieni.