Wiadomości wstępne na temat parowania
Parowanie polega na odrywaniu się cząsteczek wody od powierzchni parującej w wyniku dostarczania do niej energii z zewnątrz i przedostawanie się ich do powietrza atmosferycznego. Jednocześnie trwa zjawisko przechodzenia cząsteczek cieczy parującej z atmosfery do powierzchni parującej.
Na prędkość parowania wpływa m.in.
– kształt powierzchni parującej,
– aktualna prężność paru wodnej,
– ciśnienie atmosferyczne,
– prędkość wiatru.
Rodzaje parowania
Parowanie potencjalne – to maksymalna ilość pary wodnej jaką może wchłonąć w danych warunkach powietrze atmosferyczne (zdolność ewaporacyjna atmosfery)
Parowanie rzeczywiste – to ilość wyparowanej wody w określonych warunkach pogodowych. Może być ono określone jako parowanie z wolnej powierzchni wody lub rozumiane jako parowanie terenowe, na które składa się parowanie z gruntu i z roślinności (transpiracja).
Metody pomiaru parowania
Parowanie mierzy się przyrządami zwanymi ewaporometrami. Wyróżnia się:
– ewaporometr Piche’a
– ewaporometr Wilda
– Ewaporometr Piche’a – rurka szklana długości ok. 30 cm i średnicy ok.10 mm otwarty z jednego końca. Drugi, zamknięty koniec, ma uchwyt do pionowego zawieszenia przyrządu. Rurka ma podziałkę w milimetrach.
Rurkę po napełnieniu destylowaną wodą i zakryciu otworu krążkiem bibuły o średnicy 40 mm zawiesza się w klatce meteorologicznej. Woda znajdująca się w rurce wsiąka w bibułę, z której paruje, obniżają c swój poziom w rurce. Różnice poziomów wody w rurce, zanotowane podczas kolejnych obserwacji, dostarczają informacji o warunkach parowania. Wskazania przyrządu nie dostarczają jednak ścisłych danych ani o rzeczywistej wielkości parowania terenowego, ani o wielkości parowania z powierzchni wodnej.
– Ewaporometr Wilda – za pomocą tego przyrządu można określić wagowo ilość wyparowanej wody. Jest to wago uchylna, w której szalkę stanowi blaszany zbiorniczek, o powierzchni 250 cm2 i głębokości 15 m, napełniony wodą. Przyrząd ustawia się pod daszkiem żaluzjowym, a wskazówka wagi pozwala określić wielkość parowania z dokładnością 0,1 mm.
Mapa parowania
Wielkość parowania powierzchni w warunkach polskich zależy od regionu kraju i przestawiona jest na mapie Izotym, czyli linii jednakowego parowania.
