Wiadomości wstępne
Każda instalacja fotowoltaiczna podlega odbiorowi technicznemu, z którego sporządzana jest dokumentacja. W jej skład wchodzą:
- Opis techniczny instalacji
- Opis zabezpieczeń prądowych i ewentualnie ppoż.
- Pomiary strony AC instalacji
- Pomiary strony DC instalacji
Protokół odbioru instalacji jest podstawą do wszelkich roszczeń.
Opis techniczny
Powinien zawierać podstawowe informacje o wykonanej instalacji, jak:
- Miejsce montażu z dokładnym adresem
- Rodzaj zastosowanych modułów, ich ilość i moc znamionową w Wp
- Rodzaj zastosowanego falownika
- Datę montażu, uruchomienia i oddania do eksploatacji
- Informacje o inwestorze, wykonawcy i projektancie instalacji oraz jej schemat.
Do opisu powinna być dołączona dokumentacja zastosowanych urządzeń, wraz z ich charakterystyką i certyfikatami.
Dokumentacja powykonawcza którą otrzymuje inwestor, powinna też zawierać informacje o sposobie eksploatacji instalacji, zasadach jej konserwacji (np. mycia modułów), zasadach bezpiecznego odłączenia w razie awarii. W tym ostatnim przypadku powinna być przekazana tzw. lista kontrolna kolejnych czynności jakie należy wykonać w razie wystąpienia stanu awaryjnego. Użytkownik lub zarządca budynku powinien też otrzymać dokumenty gwarancyjne, a także wszystkie inne dokumenty związane z podłączeniem instalacji do sieci danego operatora oraz wyniki pomiarów odbiorczych z podpisem i danymi kontaktowymi osoby, która sprawdzenia odbiorczego dokonała.
Znaczenie dokumentacji powykonawczej jest kluczowe w przypadku wystąpienia pożaru instalacji. Odpowiedzialność za poprawność dokumentacji spoczywa w tym przypadku na inwestorze. Brak odpowiednich dokumentów może być przyczyna nie udzielenia gwarancji i nie wypłacenia odszkodowania za poniesione straty. Szczególna uwagę powinien zwrócić inwestor na protokół odbioru i dokonane tam zapisy.
Nie chce tutaj nikogo straszyć konsekwencjami, pamiętajmy, że zakład energetyczny nie wyrazi zgody na podłączenie falownika do sieci, jeśli przekazana przez wykonawcę dokumentacja nie będzie kompletna. Jeśli chcemy mieć jednak pewność, że dokonane wpisy są prawdziwe, a przeprowadzone pomiary rzeczywiście miały miejsce, warto pokusić się o zatrudnienie na ten czas własnego konsultanta, lub zlecić odbiór wyspecjalizowanej firmie.
Oględziny wstępne
Zanim przeprowadzimy pomiary instalacji, konieczne jest przeprowadzenie oględzin wstępnych wykonanych prac. Sprawdza się przy tym:
- Jakość wykonanego montażu modułów, w tym: rodzaj zastosowanego systemu montażowego, jego rozstaw na dachu, sposób zamocowania do konstrukcji dachowej, odstępy pomiędzy uchwytami, poprawność zamocowania paneli PV do profili montażowych. Ten etap wymaga wejścia na dach i ręcznego sprawdzenia sztywności konstrukcji. Panele nie mogą się ruszać, klemy muszą być dokręcone i przystawać do ram paneli na całej długości. Wszystkie użyte materiały powinny być odporne na korozję. Wizualnie cała tablica PV powinna stanowić jedną płaszczyznę
- Jakość wykonanego montażu okablowania. Kable PV powinny być ukryte pod modułami, złącza MC4 nie powinny w żadnym miejscu leżeć na dachu. Przy poprawnym montażu wszystkie złącza i dłuższe odcinki kabli powinny być podwiązane do ram paneli lub szyn wielorowkowych opaskami lub specjalnymi klipsami. Kable w żadnym miejscu nie mogą być napięte. Odcinki kabli narażone na promieniowanie UV powinny być poprowadzone w rurach ochronnych peschla w kolorze czarnym, lub w szynach ochronnych.
- Uziemienie. Instalacja PV powinna być uziemiona poprzez istniejący uziom w budynku, a jeśli warunki na to nie pozwalają, lub istniejąca instalacja uziemiająca nie spełnia odpowiednich wymagań, powinna posiadać własne uziemienie, np. szpilkowe. Uziemienie takie powinno być dostępne dla pomiarów elektrycznych, umieszczone najlepiej w oznaczonej skrzynce.
- Część elektryczna instalacji, w tym zabezpieczenia, powinna być sprawdzona zgodnie z wytycznymi normy PN-HD 60364-6 „Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Część 6: Sprawdzanie„, przy czym w czasie oględzin wstępnych sprawdza się min. użyte zabezpieczenia nadprądowe, przeciwprzepięciowe i ewentualnie różnicowe. Sprawdza się przy tym poprawność wykonania instalacji zgodnie z projektem.
Warto zauważyć, że oględziny wstępne są wytyczną, nie mającą swojego umocowania w normach, stosowaną przez firmy w różnym zakresie. Znormalizowane są wymagania elektryczne instalacji, bowiem instalacje PV do takich należą. Jeśli chodzi o zabezpieczenia ppoż, to zgodnie z obowiązującymi przepisami okręgowa PSP ma prawo wglądu do projektów instalacji, ale o mocy >6,5kWp. Projektanci takich systemów muszą je uzgadniać ze strażą pożarną, poprzez zgłoszenie do PSP. Zgłoszenie nie determinuje jednocześnie kontroli wykonanej instalacji. Od momentu zgłoszenia straż pożarna ma 14 dni na przeprowadzenie kontroli. Jeśli jej nie wykona, przyjmuje się, że instalacja została pozytywnie odebrana przez PSP.
Odbiór instalacji PV może być też przeprowadzony osobno przez Zakład Energetyczny. Ma on 30 dni od momentu zgłoszenia na przeprowadzenie własnej kontroli i stwierdzenie, czy instalacja, albo zastosowany falownik, nie zagraża systemowi energetycznemu. Zwykle kontrolerzy z Zakładu Energetycznego interweniują przy mniej znanych falownikach, albo po przekroczeniu przez inwestora mocy przyłączeniowej. Sprawdzeniu podlega też ustawione dopuszczalne napięcie na falowniku, które nie może przekraczać 253V.
Zakres testów
Testy instalacji PV zgodnie z normą PN-HD 60364-6, dzielimy na dwie kategorie (zob. rys.)
Rys. Rodzaje testów kategorii I i II (rys. AGH e-podręczniki 15.badanie paneli oraz instalacji fotowoltaicznej)
Zwracam tutaj uwagę, że testy kategorii I są obowiązkowe we wszystkich wykonanych instalacjach. Testy zaczyna się od strony prądu przemiennego AC, a następnie bada się stronę stałoprądową DC. Po pozytywnym przejściu wszystkich testów kategorii I, można wykonać testy kamerą termowizyjną i sporządzić charakterystykę prądowo-napięciową I-V. Kategoria II nie jest obligatoryjna.