Doprowadzenie wody

Woda na budowie wykorzystywana jest w bezpośrednich procesach technologicznych wykonawstwa budowlanego, dla potrzeb usługowo-gospodarczych, socjalno-bytowych oraz ochrony ppoż. Źródła z jakich może być dostarczana są różne: z sieci wodociągowej, rzek, strumieni, zbiorników retencyjnych, jezior, studni głębinowych lub dowożona w cysternach.

Przy wyborze źródła wody należy się kierować następującymi zasadami:

1. Wykorzystać dla potrzeb zaopatrzenia placu budowy w wodę istniejących na placu lub w jego pobliżu publicznych lub przemysłowych sieci i urządzeń wodociągowych;

2. W przypadku braku możliwości zaopatrzenia placu budowy z publicznej lub przemysłowej sieci wodociągowej należy projektować ujęcie wody z pozostałych źródeł w następującej kolejności: z rzek, jezior, stawów, zalewisk, innych zbiorników wodnych, studni ko-palnych lub głębinowych, dostawa wody w specjalnych zbiornikach do punktów zaopatrzenia na budowie.

Zasadniczo woda dla potrzeb powinna spełniać te same warunki co woda przeznaczona do picia. Przed opracowaniem projektu i budowy ujęcia należy poddać próbkę wody analizie chemicznej.

Przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę powinno spełniać ustalenia normowe: PN-B-02864 i 1997 r.

„Ochrona przeciwpożarowa budynków. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne. Zasady obliczania zapotrzebowania na wodę do celów przeciwpożarowych do zewnętrznego gaszenia pożarów”.

Zależnie od wielkości zużycia wody budowy dzieli się na:

— małe, o małym zużyciu wody spełniającym warunek: qprod. + qgosp < qppoż

miarodajne dla nich jest zużycie Q = qppoż ,

— duże, na których qprod.. + qgosp > qppoż ; miarodajne dla nich jest Q = qppoż +0,5 (qprod +qgosp).

Zapotrzebowanie wody na cele produkcyjne qprod wyznacza się według wzoru:

gdzie:

K – współczynnik nierównomierności zużycia wody wg danych z tablicy 1

– suma zapotrzebowania wody do poszczególnych rodzajów procesów przeprowadzanych na budowie; otrzymuje się ją dodając iloczyny wielkości produkcji dziennej przez wskaźniki zużycia wg tablicy.

1,2 – współczynnik na zapotrzebowanie nie przewidywane w tablicy

Zapotrzebowanie wody do celów gospodarczych qgosp wyznacza się wg poniższych wzorów:

gdzie:

– zużycie wody na placu budowy,
– zużycie wody w budynkach mieszkalnych pracowników budowy,

2,7 oraz 2,0 – współczynniki nierównomierności zużycia,

N – liczba pracowników budowy,

N’ – liczba mieszkańców w budynkach mieszkalnych osiedla pracowników budowy,

– suma zużycia wody na cele sanitarno-bytowe wg danych liczbowych z tablicy 2

Tablica 1 Wskaźniki zużycia wody na cele produkcji budowlanej oraz współczynniki K nierównomierności jej zapotrzebowania

lp.	Rodzaj potrzeb produkcyjnych oraz współczynniki K	Jednostka	Zużycie wody [dm3]
I	Roboty budowlane, K=1,5
1	Przygotowanie mieszanki betonowej	m3	200-300
2	Przygotowanie zapraw cementowych	m3	170-210
3	Przygotowanie zapraw wapiennych i cementowo wapiennych	m3	250-300
4	Gaszenie wapna palonego	t	2500-3500
5	Mechaniczne płukanie żwiru lub tłucznia	m3	750-1000
6	Mechaniczne płukanie piasku	m3	750-1250
7	Polewanie betonu w czasie jego pielęgnacji	m3	100-200
8	Moczenie cegły	tys.szt.	200-250
9	Roboty tynkowe z przygotowanej zaprawy	m2	3-5
II	Koparki i żurawie z silnikami spalinowymi, K =2,0	1 masz.	100-120
III	Silniki spalinowe, sprężarki, kotły, K =1,1
10	Silniki spalinowe oprócz silników koparek i żurawi	1 silnik	80-300
11	Sprężarki	m3 powietrza	5-10
12	Kołty parowe	kg pary	15-30
IV	Wytwórnie pomocnicze, K = 1,25
13	Warsztaty mechaniczno-naprawcze	1 masz.	250-350
14	Warsztaty ślusarskie	1 masz.	600-800
15	Kuźnia	1 palenisko	300-400
16	Stolarnia	1stół warszt.	20-25
17	Wytwórnia prefabrykatów betonowych	m3	350-450

Tablica 2. Wskaźniki zużycia wody na cele sanitarno-bytowe

lp.	Rodzaj zużycia	Jednostka	Zużycie wody [dm3]
1	Umywalnia robotnicza	1 robotn.	5-10
2	Natryski	1 myjącego się	25-30
3	Pralnia ręczna	1 kg suchej bielizny	30-35
4	Pralnia mechaniczna	jw.	40-50
5	Stołówka	1 stołown.	5-10
6	Świetlica	1 użytkownika	5-10
7	Izba chorych	1 chorego	100-150
8	Ambulatorium	1 pacjenta	10-15
9	Polewanie dróg, ulic, placów, zieleńców	m2	3-5

Zapotrzebowanie na wodę do celów przeciwpożarowych qp poż. należy uzgadniać z miejscową strażą ogniową. Przyjmowane, orientacyjne, wartości wynoszą:

— na placu budowy o powierzchni do 30 ha – 10 dm3/s,

— na każde następne 50 ha powierzchni – 5 dm3/s,

— dla wyodrębnionych terenów hoteli lub osiedli pracowniczych – 5 dm3/s,

Przekroje rur wodociągowych oblicza się za pomocą wzoru:

gdzie:

Q – ogólne zużycie wody obliczone według wcześniej przedstawionych zależności [m3/h],

Vw, – prędkość wody przyjmowana w granicach 1,0-1,5 m/s.

Straty ciśnienia w sieci wodociągowej oblicza się wg wzoru:

gdzie:

a – współczynnik strat na łukach, zaworach itd., a = 1,05 – 1,1;

Q- ogólne zużycie wody [ m3/s];

l – długość przewodów jednakowej średnicy [m];

K – współczynnik zużycia wody, przyjmowany: przy d = 50 mm, K = 46 dm3/s;

d = 100 mm, K = 2314 dm3/s; d = 75 mm, K =456 dm3/s; d =150 mm, K = 8072 dm3/s.

W przypadkach poboru wody z własnego źródła potrzebna moc silnika pompy:

gdzie:

H – różnica poziomów lustra pobieranej wody i najwyższego punktu sieci [m];

Sw – współczynnik pracy użytecznej pompy; Sw, = 0,8-0,85;

Sst – współczynnik strat; Sst = 0,8-0,9;

Z – współczynnik zwiększający, określany mianem współczynnika zapasu.

Wytyczne projektowania sieci wodociągowej placu budowy

Tymczasowe sieci wodociągowe projektuje się według:

Schematu jednokierunkowego na małych placach budowy i wydłużonych ich kształtach (np. w przypadku jednostronnej zabudowy ulicy). W przypadku uszkodzenia w każdym punkcie sieci następuje przerwanie dopływu wody do całej budowy. Jest to ujemna cecha eksploatacyjna schematu jednokierunkowego;

Schematu obiegowego na większych placach budowy. W przypadku uszkodzenia sieci jest zapewniony dopływ wody z drugiego kierunku, co jest dodatnią cecha schematu obiegowego. Jest on ponadto łatwy do zastosowania, gdy plac budowy znajduje się między dwiema ulicami zaopatrzonymi w miejskie przewody wodociągowe.

Rys. Schematy sieci wodociągowych na budowie a) jednokierunkowa, b) dwukierunkowa

Przewody wodociągowe powinny być układane przede wszystkim wzdłuż dróg placu budowy, w odległości ok. 1,0 m od ich krawędzi (krawężników). Głębokość ułożenia przewodów w ziemi 1,0 do 1,4 m, poniżej głębokości przemarzania gruntu. Można zmniejszyć ją do 0,4-0,5 m pod warunkiem zastosowania zasypki termoizolacyjnej, np. torfowej.

Wymagania przeciwpożarowe ustalają, że sieć wodociągowa placu budowy musi być wyposażona w hydranty rozstawione w odległościach nie większych niż 80 m. Odległość hydrantu od realizowanego obiektu nie może być mniejsza niż 10 m i nie większa niż 25 m.