Przepływ gazu przez rurociąg powoduje stratę ciśnienia, które zużywa się na pokonanie
oporów ruchu. Opory ruchu składają się z oporów tarcia na długości i z oporów miejscowych. Wielkość strat ciśnienia można obliczyć ze wzoru:
gdzie:
Ri- jednostkowe liniowe straty ciśnienia (Pa)
li- długość odcinka w [m]
Zi- miejscowe straty ciśnienia [Pa]
Δphi – strata (odzysk) ciśnienia spowodowana różnicą gęstości gazu i powietrza.
Nomogram do obliczania strat ciśnienia dla rur miedzianych i gazu GZ50
Dobór średnicy rury gazowej powinien uwzględniać warunek dopuszczalnej prędkości przepływu gazu w przewodach gazowych rzędu 6m/s.
Opory miejscowe można zastąpić w obliczeniach równoważnymi im oporami tarcia
zastępczych odcinków rurociągu prostego zgodnie z tabelą 1
Tabela 1. Długości zastępcze rurociągów gazowych stalowych równoważne oporom miejscowym.
Tabela 2. Długości zastępcze j.w. ale dla rur miedzianych
Strata ciśnienia, która jest spowodowana różnicą poziomów, wynikającą z różnicy gęstości gazu
i powietrza jest wyznaczana ze wzoru.
gdzie:
g – 9,81 m/s2; przyspieszenie ziemskie,
ΔHi -różnica wysokości na i-tym odcinku, w metrach; wielkość ta ma znak (+) przy przepływie
gazu do góry oraz znak (-) przy przepływie gazu w dół,
ρ – gęstość gazu, w kilogramach na metr sześcienny,
ρp -1,293 kg/m3; gęstość powietrza.
Przykładowe gęstości różnych gazów palnych kg/m3:
– gaz ziemny 0,750 (0,73 dla gazu GZ50)
– propan 2,018
– butan 2,703
– propan-butan 2,360
Straty ciśnienia w poszczególnych węzłach instalacji Δpobl powinny być mniejsze od granicznych
dopuszczalnych spadków ciśnienia Δpdop według tablicy, przy uwzględnieniu sposobu zasilania
instalacji (z sieci niskiego lub średniego ciśnienia) oraz rodzaju gazu.
Tabela. Dopuszczalne spadki ciśnienia w hPa (1 hPa =100Pa) w instalacjach gazowych.
Wyznaczony spadek ciśnienia na instalacji Δpobl nie uwzględnia spadku ciśnienia na gazomierzu,
który powinien podać producent gazomierza. W przypadku zasilania instalacji z sieci średniego ciśnienia lub zbiornika (przez reduktor) należy sprawdzić, czy minimalna pojemność instalacji jest wystarczająca dla prawidłowej pracy urządzenia gazowego. Sposób wyznaczania minimalnej pojemności instalacji gazowej od reduktora do urządzenia gazowego powinien podać producent reduktora.