Instalacja gazowa jest to układ przewodów dostarczających gaz na odcinku od kurka
głównego do urządzeń gazowych w budynku wraz z armaturą odcinającą, gazomierzami,
urządzeniami gazowymi.
W celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania urządzeń, instalacja gazowa powinna
współpracować z instalacją wentylacyjną oraz instalacją odprowadzania spalin.
Rozwiązania techniczne wszystkich elementów składowych budynku mieszkalnego,
a w tym instalacji gazowej reguluje ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 75, poz. 690) z późniejszymi zmianami.
Urządzenia gazowe dzieli się zgodnie z normą PN–86/M–40303 „Urządzenia gazowe
użytku komunalnego, domowego i turystycznego. Podział”. Do wykonywania instalacji gazowej można stosować rury według: PN–80/H–74219 „Rury stalowe bez szwu walcowane na gorąco ogólnego zastosowania”, PN–79/H–74244 „Rury stalowe ze szwem przewodowe”, PN–74/H–74200 „Rury stalowe ze szwem gwintowane”. Zalecanym sposobem łączenia rur jest spawanie. Ze względu na brak Polskich Norm określających wymagania w odniesieniu do rur miedzianych przeznaczonych do
budowy instalacji gazowych należy uwzględnić wymogi stawiane przez inne normy, w tym
przez normę europejską EN 1057 lub niemiecką DIN 1786.
Przewody instalacji gazowej należy prowadzić przez pomieszczenia niemieszkalne
(kuchnie bez miejsc do spania, wc, przedpokoje, klatki schodowe, pomieszczenia
przechowywania: ubrań, przedmiotów gospodarstwa domowego, produktów żywnościowych
itp.) łatwo dostępne i suche. Odległość między przewodami instalacji gazowej, a innymi
przewodami instalacyjnymi (c.o, wodociągów, kanalizacji, elektryczności itp.) powinna
umożliwić wykonanie wszelkich prac konserwacyjnych. Poziome przewody instalacji
gazowej (z gazem lżejszym od powietrza np. gaz ziemny), powinny być prowadzone powyżej
innych przewodów instalacyjnych i w odległości co najmniej 10 cm. Przy skrzyżowaniu się
przewodów gazowych z innymi przewodami instalacyjnymi odległość między nimi powinna
wynosić co najmniej 2 cm. Przewody gazowe z gazem lżejszym od powietrza prowadzone
w piwnicach należy umieszczać na powierzchni ścian, zaś na innych kondygnacjach można
prowadzić je w bruzdach osłoniętych nie uszczelnionymi ekranami (np. płyta pilśniowa lub
drewnopodobna). Prowadzenie przewodów gazowych powinno być tak rozwiązane, aby
wydłużenia termiczne rur nie powodowały odkształceń przewodów (np. zastosowanie
samokompensacji). Przewodów gazowych z gazem cięższym od powietrza (np. propan,
butan) nie można prowadzić w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (np. w piwnicach),
a rury poziome wolno prowadzić tylko poniżej przewodów elektrycznych i urządzeń
iskrzących.
Budynek zasilany gazem z sieci gazowej powinien mieć zainstalowany kurek główny na
przewodzie przyłącza gazowego. Kurek główny powinien być zainstalowany na zewnątrz
budynku w wentylowanej szafce umieszczonej przy ścianie budynku lub we wnęce ściennej
na wysokości minimum 0,5 m nad poziomem terenu w odległości nie przekraczającej 5 m od
budynku zasilanego w gaz, odległość szafki wolnostojącej z kurkiem głównym może być
zwiększona do 10 m w przypadku budynków jednorodzinnych. Szafki z kurkiem głównym
powinny być lokalizowane w miejscach łatwo dostępnych i zabezpieczonymi przed
uszkodzeniami mechanicznymi i wpływami atmosferycznymi. Przy zasilaniu instalacji z sieci gazowej średniego ciśnienia (ciśnienie do 400 kPa) należy
przed kurkiem głównym zainstalować reduktor (reduktory) ciśnienia znajdujący się na
przyłączu gazowym, wyłącznie na zewnątrz budynku w wentylowanej szafce.
Kuchnie i kuchenki gazowe do użytku domowego mogą być instalowane
w pomieszczeniach, które mają kanał wentylacji wywiewnej, dopływ powietrza przez okno
zewnętrzne. Kuchnie gazowe należy umieszczać przy ścianie zachowując odległość co
najmniej 5 cm od ściany i 50 cm od najbliższego okna. Zaleca się aby kubatura
pomieszczenia, w którym instalowana jest kuchnia gazowa z piekarnikiem wynosiła 20 m3.
W sieci średniego ciśnienia spadek spowodowany oporami ruchu w odgałęzieniu
i przyłączu nie może być większy niż 0,5 kPa. Ciśnienie przed reduktorem nie powinno być
mniejsze niż 5 kPa. Minimalna średnica przyłącza średniego ciśnienia dla gazu ziemnego
wynosi 15 mm, minimalna średnica wszystkich przyłączy niskiego ciśnienia wynosi 40 mm.
Przyłącza gazowe z PE (na podstawie warunków technicznych budowy i eksploatacji gazociągów z PE w Karpackiej Spółce Gazownictwa))
Przyłącze gazu to odcinek sieci gazowej od ostatniego odgałęzienia od gazociągu zasilającego do kurka głównego włącznie. Kurek główny może by zlokalizowany w :
– szafce naściennej na budynku,
– szafce wnękowej w ścianie budynku,
– szafce wolnostojącej, usytuowanej w linii ogrodzenia od ulicy lub ogólnego ciągu
pieszego z dostępem do niej od strony zewnętrznej działki budowlanej.
Miejsce usytuowania kurka głównego, układu pomiarowego lub redukcyjno-pomiarowego i odległości od otworów okiennych i drzwi budynku podaj odrębne przepisy (zob. zasady montażu przyłączy gazowych).
Przyłącza gazowe z kurkiem głównym na ścianie budynku
Przyłącza gazowe z polietylenu przy lokalizacji kurka głównego na ścianie budynku wykonuje się wg rozwiązania przedstawionego na rysunku. W tym przypadku przyłącze doprowadzające gaz do budynku na odcinku od gazociągu zasilającego do odległości ok. 1,2-1,5 m od budynku wykonywane jest z polietylenu. W odległości ok. 1,2-1,5 m od ściany budynku na odcinku poziomym przyłącza montowana jest kształtka adaptacyjna PE/stal a dalszy odcinek poziomy przyłącza, łuk do ściany budynku i pionowy po ścianie budynku do kurka głównego wykonywany jest z rury stalowej.
Odcinek pionowy przyłącza zlokalizowany na ścianie budynku może być wykonany w dwóch wariantach:
– wariant I – usytuowanie przyłącza bezpośrednio przy ścianie budynku
i zabezpieczenie go osłoną stalową ( blacha lub rura ) lub rurą z PE,
– wariant II – usytuowanie przyłącza w wyciętej w ścianie bruździe, wyprawionej po montażu przyłącza chudym betonem.
Dla budynków murowanych preferowany jest wariant II natomiast dla budynków drewnianych dopuszczony jest do stosowania wyłącznie wariant I.
UWAGA – na przyłącza gazowe należy stosować rury PE szeregu SDR 11 klasy 80 lub 100.
Rys.1 Ozn. 1- rura z polietylenu, 2- rura przewodowa stalowa bez szwu wg PN-80/H-74219, 3- taśma ostrzegawcza, 4-połączenie nierozłączne stal/PE, 5- mufka elektrooporowa, 6- taśma lokalizacyjna z wkładką metalową, 7- trójnik siodłowy lub odboczny, 8- taśma ostrzegawcza gazociągu, 9- kurek kulowy odcinający o PN 0,6 MPa, 10- taśma lokalizacyjna gazociągu, 11- rura osłonowa
Przyłącza gazowe z kurkiem głównym w szafce wolnostojącej
Obecnie popularnym sposobem wykonywania przyłączy jest lokalizowanie kurka głównego z gazomierzem lub układem reduktor-gazomierz w wolnostojącej szafce usytuowanej w linii ogrodzenia posesji odbiorcy lub bezpośrednio na działce odbiorcy. Przykład takiego rozwiązania został przedstawiony na rysunku 3, gdzie kurek główny zlokalizowano w wolnostojącej szafce usytuowanej w murowanym słupku ogrodzenia posesji. Zgodnie z wymogami odległość kurka głównego od budynku nie
może przekracza 10 m. Przepis ten nie dotyczy zabudowy jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej.
Miejsce usytuowania kształtki adaptacyjnej PE/stal na przyłączu wykonanym z polietylenu jest zależne od sposobu wykonania i umocowania szafki wolnostojącej. W każdym jednak przypadku należy zapewnić mechaniczne i termiczne zabezpieczenie rury polietylenowej.
Odcinek przewodu gazowego pomiędzy szafką wolnostojącą a budynkiem stanowi wewnętrzną instalację gazową i jest własnością właściciela budynku. Odcinek instalacji gazowej ułożony w ziemi na zewnątrz budynku powinien spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących budowy sieci gazowych.
