Przepisy ogólne

7.1 Przepisy ogólne

Projekt instalacji tryskaczowej powinien zawierać następujące elementy (przykład):

Karta tytułowa

Nazwa projektu; inwestor; nazwa i adres obiektu; nazwisko projektanta, data, podpisy.

Oświadczenie projektanta

Oświadczenie o zgodności zaprojektowanej instalacji z wytycznymi VdS CEA 4001

1. Podstawa wykonania i zakres projektu

2. Przepisy, normy i wytyczne

3. Charakterystyka pożarowa obiektu

4. Opis techniczny instalacji tryskaczowej

4.1. Zakres ochrony, uzasadnienie ewentualnej rezygnacji z zabezpieczenia tryskaczami. Opis przestrzeni przewidzianych do ochrony (tabela: nr pomieszczenia, rodzaj, wymiary, ZP).

4.2. Podstawowe parametry urządzenia tryskaczowego.

4.3. Parametry zastosowanych tryskaczy (temp., K, Φ, rodzaj, itd.). Całkowita liczba tryskaczy, liczba tryskaczy w poszczególnych sekcjach, liczba tryskaczy w strefach pożarowych

4.4. Opis rurociągów (średnice, połączenia, przyłączenia, materiał, spadki, zawory odpowietrzające, armatura, odległości między uchwytami, mocowania).

4.5. Liczba i rodzaj zaworów kontrolno-alarmowych /ZKA/.

4.6. Obliczenia hydrauliczne (przykładowe obliczenia gałęzi tryskaczy; tabele obliczeń dla powierzchni najkorzystniejszej i najniekorzystniejszej hydraulicznie zgodne z normą).

4.7. Opis zasilania w wodę (rodzaj zasilania , źródło wody, uzasadnienie wyboru, obliczenia pojemności zbiornika, przyłącze dla PSP, charakterystyka pompy, obliczenia parametrów hydroforu, wydatek sieci, przewód pomiarowy pompy itp.).

4.8. Zasilanie w energię elektryczną (rodzaj i ilość źródeł energii, możliwość odłączenia).

4.9. Centrala urządzenia tryskaczowego (lokalizacja, wymagania, wyposażenie).

4.10. Opis urządzeń kontrolno – sygnalizacyjnych (lokalizacja i funkcje wskaźników przepływu, łączników ciśnieniowych, dzwonu alarmowego, modułów wejściowych)

4.11. Kontrola stanów niewłaściwych (szafa sterownicza, monitoring elementów armatury, poziom zbiornika, alarm uszkodzeniowy do CSP itd.).

4.12. Specyfikacja urządzeń i materiałów instalacyjnych (karty katalogowe, kserokopie certyfikatów zgodności; tabela: rodzaj, model, producent, ilość, nr certyfikatu CNBOP).

4.13. Opis działania stałego urządzenia gaśniczego tryskaczowego (stan gotowości, stan pracy).

5. Wskazówki montażowe (jeśli są konieczne), Odbiór instalacji

6. Zasady konserwacji

7. Wytyczne branżowe

8. Karty katalogowe urządzeń

9. Deklaracje zgodności , certyfikaty

10. Spis rysunków

Rys.1. Schemat ideowy

Rys.2. Rzuty kondygnacji z elementami instalacji tryskaczowej

Rys.3. Aksonometria

Rys.4. Przekrój budynku

Rys.5. Rysunek pompowni (rzut, przekrój)

Klasa wartości ochronnej instalacji

VdS CEA 4001 przewiduje trzy klasy wartości ochronnej;

Klasa 1 – bardzo duża (dawny VdS);

Klasa 2 – duża (dawne CEA);

Klasa 3 – ograniczona (urządzenia pomocnicze).

Zakres ochrony instalacji tryskaczowych

Instalacje tryskaczowe mogą chronić wszystkie części budynku za wyjątkiem następujących pomieszczeń:

– pomieszczenia higieniczno – sanitarne (bez szatni), które nie są używane do składowania materiałów palnych;

– obudowane klatki schodowe i obudowane pionowe szyby (np. dźwigi, szyby technologiczne), w których nie ma materiałów palnych i które są wydzielone przeciwpożarowo;

– pomieszczenia chronione przez inne automatyczne urządzenia gaśnicze (np. urządzenia gaśnicze gazowe, proszkowe i zraszaczowe), wykonane zgodnie z wytycznymi VdS.

– Szatnie wykonane z materiałów niepalnych, gdzie odzież przechowywane jest w metalowych szafkach;

– Pomieszczenia o powierzchni podłogi do 20 m2, w których znajdują się wyłącznie urządzenia telekomunikacyjne;

– Pomieszczenia biurowe o powierzchni do 150 m2, wydzielone elementami o klasie odporności ogniowej REI 90 min i drzwiami EI 30;

-Pomieszczenia techniczne (wentylatornie, maszynownie wind itp.) o powierzchni do 150 m2, wydzielone elementami o klasie odporności ogniowej REI 90 min i drzwiami EI 30;

-Pomieszczenia elektryczne (rozdzielnie napięcia) o powierzchni do 60 m2, wydzielone elementami o klasie odporności ogniowej REI 90 min i drzwiami EI 30;

– Pomieszczenia chłodni o temperaturze poniżej 0° C i powierzchni podłogi do 20 m2, przy czym nie stawia się wymagań dotyczących ich oddzielenia od innych pomieszczeń. Ponadto, pomieszczenia chłodni o łącznej powierzchni podłogi do 60 m2, niezależnie od panujących w nich temperatur, oddzielone od innych pomieszczeń ścianami o odporności ogniowej nie mniejszej niż wymagana dla

ścian oddzieleń przeciwpożarowych, z zamknięciami otworów drzwiowych drzwiami przeciwpożarowymi,

– Rampy, podcienia i zadaszenia wykonane z materiałów niepalnych, przylegające do ścian o odporności ogniowej nie mniejszej niż wymagana dla ścian oddzieleń przeciwpożarowych, z zamknięciami otworów drzwiowych drzwiami przeciwpożarowymi,

–  Przestrzenie pomiędzy stropami i sufitami podwieszonymi oraz przestrzenie pomiędzy stropami i podłogami podniesionymi, jeżeli spełnione są następujące warunki:

– stropy, sufity podwieszone i podłogi podniesione wykonane zostały z materiałów niepalnych,

– w przestrzeniach pomiędzy stropami i sufitami podwieszonymi oraz stropami i podłogami podniesionymi nie znajdują się materiały łatwo zapalne i obciążenie ogniowe nie przekracza 12,6 MJ/m2. W częściach przestrzeni, w których występuje duża liczba przewodów elektrycznych, dopuszcza się obciążenie ogniowe na każdą powierzchnię o wymiarach 4 x 4 m, przy uwzględnieniu obciążenia wynikającego z izolacji przewodów i innych materiałów izolujących, maksimum 335 MJ. Należy zapewnić ponadto, aby mocowanie sufitu  podwieszonego zachowywało wymaganą wytrzymałość, także w przypadku pożaru, a przejścia do pionowych szybów kablowych były uszczelnione materiałami niepalnymi,

– Przestrzenie pomiędzy stropami i sufitami podwieszonymi wykonanymi z materiałów palnych, pod warunkiem, że sufity podwieszone oddzielone zostały od stropów elementami o odporności ogniowej co najmniej 60 minut,

– Przestrzenie pomiędzy stropami i sufitami podwieszonymi oraz przestrzenie pomiędzy stropami i podłogami podniesionymi, o wysokości mniejszej niż 300 mm, pod warunkiem dokonania podziału przestrzeni za pomocą przegród o odporności ogniowej co najmniej 30 minut, na sektory o powierzchni mniejszej niż 100 m2,

– Pomieszczenia rozdzielni elektroenergetycznych, stacji transformatorowych, akumulatornie, pomieszczenia przekaźników w centralach telefonicznych, pomieszczenia awaryjnych agregatów prądotwórczych, o powierzchni podłogi do 60 m2, pod warunkiem, że pomieszczenia te oddzielone zostały od innych pomieszczeń ścianami o odporności ogniowej nie mniejszej niż wymagana dla ścian oddzieleń przeciwpożarowych, z zamknięciami otworów drzwiowych drzwiami przeciwpożarowymi.

– Jeżeli wysokość przestrzeni ukrytych przy dachu lub podłodze jest większa niż 0,8 m, to przestrzenie te powinny być chronione urządzeniem tryskaczowym.

– Jeżeli w ysokość przestrzeni ukrytych przy dachu lub podłodze jest mniejsza niż 0,8 m, to przestrzenie te powinny być chronione urządzeniem tryskaczowym wtedy, gdy:

  Wykonane są z materiałów palnych lub

  Ściany bądź stropy, które je wydzielają są palne lub

  Znajdują się w nich materiały łatwo zapalne lub

  Materiały trudno zapalne powodują obciążenie ogniowe większe niż 12,6MJ/m2 lub

  Nie uszczelniono przejść do pionowych szybów kablowych materiałami niepalnymi

– Jeżeli wysokość przestrzeni ukrytych przy dachu lub podłodze jest mniejsza niż 0,3 m, a jednocześnie nie spełniają warunków dopuszczających wyłączenie z ochrony tryskaczami (materiały łatwo zapalne, gęstość obciążenia ogniowego powyżej 12,6 MJ/m2, przegrody palne), to należy je podzielić na sektory o powierzchni mniejszej niż 100 m2, elementami o klasie odporności ogniowej EI 30 i wówczas dopuszczalny jest brak ochrony tryskaczami

Zabrania się stosować instalacji tryskaczowych

Klasy zagrożenia pożarowego

Budynki i przestrzenie, które mają być chronione urządzeniem tryskaczowym, powinny być kwalifikowane do odpowiedniej kategorii zagrożenia pożarowego:

– małego zagrożenia pożarowego (LH), są to przestrzenie o małym obciążeniu ogniowym i małej palności, bez żadnego pojedynczego pomieszczenia o powierzchni większej niż 126 m2 i odporności ogniowej przegród mniejszej niż 30 minut.

– średniego zagrożenia pożarowego (OH), przestrzenie, w których są przetwarzane lub wytwarzane materiały o średniej palności, przy średnim obciążeniu ogniowym; dzieli sie dodatkowo na 4 grupy OH1, OH2, OH3, OH4 (tabela)

– dużego zagrożenia pożarowego (HH), dzieli na przestrzenie produkcyjne i przetwarzania HHP i składowania HHS, przy czym: 

 – HHP Duże zagrożenie pożarowe produkcja/przetwarzanie,  obejmuje przestrzenie, w których występujące materiały powodują duże obciążenie ogniowe, cechują się dużą palnością i zdolne są do rozwoju szybko rozprzestrzeniającego się lub intensywnego pożaru.

 – HHS , Duże zagrożenie pożarowe składowanie, obejmuje składowanie towarów, gdy wysokość składowania przekracza wartości graniczne dopuszczalne dla innych kategorii.

Sposób składowania materiałów

Sposób składowania A – składowanie materiałów na regałach, w dowolnym porządku, z możliwością zainstalowania tryskaczy w przestrzeniach pomiędzy półkami regałów.
Sposób składowania B – składowanie materiałów przy użyciu elementów przenośnych, zachowujących dużą stabilność w czasie pożaru, i o konstrukcji umożliwiającej ich układanie w stosy bez konieczności stosowania regałów. Nie jest

możliwe zainstalowanie tryskaczy w przestrzeniach pomiędzy zastosowanymi elementami przenośnymi.
Sposób składowania C – składowanie w stosach materiałów znajdujących się w paczkach, workach, skrzyniach, w innych opakowaniach lub luzem. W stosach nie występują planowe, wynikające z przyjętego sposobu składowania, wolne przestrzenie

pomiędzy warstwami, z wyłączeniem wolnych przestrzeni w paletach lub w innych zastosowanych elementach pomocniczych. Nie jest możliwe zainstalowanie tryskaczy w przestrzeniach pomiędzy warstwami.

Składowanie w OH1, OH2 i OH3

Dobór ilości Zaworów Kontrolno-Alarmowych ZKA

Maksymalna ilość tryskaczy przyłączonych do zaworu kontrolno -alarmowego można przyjmować według poniższej tabeli

Określając liczbę tryskaczy, można przyjąć stosunek całkowitej powierzchni chronionej,

przez maksymalną powierzchnią chronioną przez tryskacz (przyjmujemy 12 m2), przy czym rzeczywista liczba tryskaczy nie może przekroczyć dwukrotności liczby dopuszczonej w tablicy.

Przykład 1. Obliczyć ilość niezbędnych ZKA dla hali o powierzchni 10.000 m, w której zastosowano 1800 tryskaczy.

Teoretyczna ilość tryskaczy, przy uwzględnieniu maksymalnej powierzchni chronionej przez tryskacz:

10 000 m2/ 12 m2 = 834

Dopuszczalna dla 1 ZKA = 1000, dwukrotność = 2 000

Ilość teoretyczna jest< od dopuszczalnej, wystarczy 1 ZKA.

Przykład 2. Obliczyć ilość niezbędnych ZKA dla hali o powierzchni 13.000 m, w której zastosowano 1800 tryskaczy.

Teoretyczna ilość tryskaczy, przy uwzględnieniu maksymalnej powierzchni chronionej przez

tryskacz:

13 000 m2/ 12 m2 = 1084

Dopuszczalna dla 1 ZKA = 1000, dwukrotność = 2 000.

Ilość teoretyczna jest > od dopuszczalnej, należy zastosować 2 ZKA.

Przykład 3. Centrum handlowe o powierzchni 10 000 m2, zastosowano 2100 tryskaczy. Ile ZKA ?

Teoretyczna ilość tryskaczy, przy uwzględnieniu maksymalnej powierzchni chronionej przez

tryskacz:

10 000 m2/ 12 m2 = 834

Dopuszczalna dla 1 ZKA = 1000, dwukrotność = 2 000.

Ilość teoretyczna < od dopuszczalnej

Rzeczywista zastosowana, jest > niż dwukrotność dopuszczalnej 2100 > 2000.

Należy zastosować 2 ZKA.

Rozstawienie i odległości między tryskaczami

Tabela Maksymalna powierzchnia chroniona przez tryskacz i odległości miedzy tryskaczami innymi niż przyścienne.

Tabela Maksymalna powierzchnia chroniona przez tryskacz i odległości między tryskaczami  przyściennymi.

Minimalne odległości między tryskaczami

Odległość między tryskaczami nie powinna być mniejsza niż 2 m, z wyjątkiem następujących przypadków:

-gdy zostaną zastosowane środki zapobiegające wzajemnemu zraszaniu się tryskaczy;

-tryskacze w regałach, w poziomach pośrednich;

-otwory w stropach np. schody ruchome, klatki schodowe

Maksymalna odległość tryskaczy od ścian:

Jako maksymalną odległość tryskaczy od ścian i ścianek działowych należy przyjmować odpowiednio najmniejszą spośród podanych niżej wartości:

-2,0 m w przypadku rozstawienia regularnego;

-2,3 m w przypadku rozstawienia nieregularnego;

-1,5 m, gdy strop lub dach ma odkryte podciągi lub krokwie;

-1,5 m od otwartych fasad, w przypadku budynków bez stałych ścian zewnętrznych;

-1,5 m w przypadku ścian zewnętrznych z materiału palnego (wg PN EN);

-1,5 m w przypadku ścian zewnętrznych z metalu, z palną wykładziną lub bez palnej wykładziny, względnie izolacji (wg PN EN).

Minimalne odległości tryskaczy od ścian

– Odległość tryskacza od ściany nie może być mniejsza niż 0,1 m (nie dotyczy tryskaczy przyściennych).

– Tryskacze przyścienne powinny znajdować się od 0,1 m do 0,15 m poniżej stropu i w odległości od 0,05 m do 0,15 m od ściany, mierząc w poziomie od rozpryskiwacza tryskacza

Odległości tryskaczy od stropu

Optymalnie rozpryskiwacz w odległości 7,5 cm do 15 cm od stropu maksymalnie rozpryskiwacz w odległości 45 cm (niepalne) i 30 cm (palne) od stropu. Obszar o maksymalnych odległościach powinien być możliwie najmniejszy.

Cechy konstrukcyjne tryskaczy i zasady ich doboru

Temperatury zadziałania

Temperatura zadziałania tryskacza powinna być wyższa o 30 C od maksymalnej temperatury otoczenia, przyjmuje się 68 C-74 C, pod szklanymi dachami, oknami dachowymi 93 C-100 C.