- Ogrzewanie podłogowe na rzepy Rautherm Speed
- Ogrzewanie na rzepy Uponor Klett
- Ogrzewanie na płytach wypustkowych UPONOR Nubos i Minitec
Ogrzewanie podłogowe w systemie mokrym wykonywane jest w postaci wężownicy grzejnej ułożonej na izolacji i bezpośrednio zalanej jastrychem grzejnym. Grubość izolacji i sposób wykonania poszczególnych jej warstw, zależy od miejsca montażu grzejnika podłogowego. Możemy tutaj wyróżnić co najmniej trzy przypadki:
– ogrzewanie podłogowe na podłodze nad pomieszczeniem ogrzewanym
– ogrzewanie podłogowe na podłodze na gruncie
– ogrzewanie podłogowe na podłodze o dużych obciążeniach mechanicznych
Jako rury mogą być stosowane rury z tworzyw sztucznych, głównie polietylen z warstwą antydyfuzyjną, rury PEX/Al/PEX, jak też rury z miedzi miękkiej. Cała podłoga grzewcza musi być wykonana jako pływająca, tzn. jastrych nie może być fizycznie związany z żadną z przegród budowlanych. Wykonuje się w tym celu izolacje brzegową (zob. rys.) pomiędzy jastrychem a ścianami pomieszczenia. Rury mogą być mocowane do izolacji cieplnej za pomocą:
– spinek
– listew montażowych
– płyty systemowej z wypustkami
a w przypadku jastrychów zbrojonych – wiązane do zbrojenia drutami lub mocowane na specjalnych uchwytach (zob. montaż ogrzewania)
Budowa grzejnika podłogowego (rys. Kisan)
Ogrzewanie podłogowe na podłodze nad pomieszczeniem ogrzewanym
W tym przypadku wężownica grzejna układana jest na warstwie izolacji termicznej o grubości od 30-50mm, która chroni przed ucieczką ciepła w dół. Izolacja przykryta jest dodatkowo warstwą folii zapobiegającej zawilgoceniu w czasie wylewania jastrychu.
Ogrzewanie podłogowe na podłodze na gruncie
Przy układaniu płyty grzewczej na gruncie konieczne jest wykonanie dodatkowej izolacji przeciwwilgociowej pod warstwą izolacji cieplnej. Stosujemy tutaj zwykle folię budowlaną o minimalnej grubości 0,2mm. Podłoże pod folią musi być równe, należy uzupełnić wszystkie zagłębienia i usunąć nierówności aby nie dopuścić do rozerwania folii. Przy ścianach folię należy wyłożyć na ścianę na wysokość przyszłej posadzki, tworząc szczelną wannę. Warstwę izolacji cieplnej układamy zwykle wielowarstwowo tak, aby uniknąć mostków termicznych w miejscach połączeń dwóch sąsiednich płyt styropianowych. Minimalna grubość izolacji termicznej zależy od zagłębienia podłogi względem gruntu, a także od wymaganej temperatury w pomieszczeniu i wynosi od 80-120mm.
Ogrzewanie podłogowe na podłodze o dużych obciążeniach mechanicznych
W tym rozwiązaniu jastrych grzejny musi być zabezpieczony przed pękaniem przez wykonanie dodatkowego zbrojenia krzyżowego. Zbrojenie wykonujemy siatką zgrzewaną z drutu o grubości 3-6mm. Zbrojenie należy układać w dolnej części jastrychu, dystansując siatkę od płyty styropianowej tak, aby została ze wszystkich stron otulona betonem. Na tak ułożonej siatce mocuje sie rury grzejne przywiązując je do zbrojenia miękkim drutem miedzianym. Tak wykonana płyta może pracować na duże obciążenia zginające. Wykonanie zbrojenia nad rurami chroni jastrych przed spękaniem tylko w fazie dojrzewania i nie ma większego znaczenia wytrzymałościowego.
Układy wężownic grzejnych
Rury grzejne w ogrzewaniu podłogowym możemy układać dwoma sposobami:
a) w układzie meandrowym
b) w układzie ślimakowym
Układ meandrowy – przypomina wygładem zakola rzeczne, stąd jego nazwa. Wymaga częstego wyginania rur pod kątem 180° , co utrudnia jego wykonanie, szczególnie przy ogrzewaniach z rur PEX/al/PEX i miedzianych. Temperatura wody w układzie meandrowym ulega stałemu obniżeniu co skutkuje powstaniem na podłodze stref o różnej temperaturze. Może być to wykorzystane do stratyfikacji temperatury w różnych częściach pomieszczenia. Układ meandrowy często wykorzystuje sie w strefach brzegowych, podokiennych układając początek pętli ( o najwyższej temperaturze) przy ścianie zewnętrznej.
Rys.4 Układy rur w ogrzewaniu podłogowym, po lewej – meandrowy, po prawej ślimakowy.
Układ ślimakowy – przypomina w wyglądzie spiralę ślimaka, rury zasilające układane są tutaj spiralnie do środka pomieszczenia (ogrzewanego fragmentu podłogi), a następnie zakręcają o 180° i wracają w przeciwnym kierunku. Rozwiązanie takie powoduje, że na całej ogrzewanej powierzchni występuje równomierna temperatura. Dodatkowa zaletą jest gięcie rur tylko pod katem 90 za wyjątkiem dwóch środkowych łuków. Ułatwia to układanie, dlatego układy ślimakowe sa najczęściej projektowane.
Układy mieszane – najczęściej meandrowo-ślimakowe, stosowane są dla uzyskania równych temperatur w poszczególnych częściach pomieszczenia. Za układ mieszany można też uznać ogrzewanie w którym zastosowano różne rozstawy rur w pętli, dla uzyskania większych jednostkowych mocy cieplnych. Przykłady układów mieszanych pokazuje rys.5.
Rys.5 Układy ogrzewań podłogowych z zagęszczeniem rur w strefie brzegowej podokiennej po prawej lub z wykorzystaniem dwóch niezależnych wężownic w różnym układzie (meandrowym i ślimakowym) po lewej.
We wszystkich powyższych rozwiązaniach rury układa sie z rozstawem (tzw. modułem) od 10-30 cm. Im mniejszy rozstaw, tym większa moc cieplna uzyskiwana z 1m2 podłogi. Moduły większe niż 30 cm nie są zalecane z uwagi na powstawanie mostków termicznych między rurami, odczuwalnych w postaci cieplejszych i chłodniejszych miejsc.
Przykładowe układy rur dla różnych modułów dla układu meandrowego pokazuje rys. 6
Dylatacje
Jastrychy grzejne wykonywane sa jako pływające, tzn. musza mieć możliwość swobodnego wydłużania się i skracania pod wpływem zmiany temperatury. Współczynnik rozszerzalności jastrychu stanowiącego górną warstwę konstrukcji grzejnika podłogowego budowanego metodą mokrą wynosi 0,012 mm/(m x K). Oznacza to, że płyta warstwy jastrychu o długości około 8 m wskutek ogrzania od 8 °C do 50 °C wydłuży się o 4 mm. Wydłużenie to winno być przejęte przez izolację brzegową. Zgodnie z normą warstwa jastrychu grzejnika podłogowego winna mieć możliwość swobodnego przemieszczania o 5 mm we wszystkich kierunkach. Aby to umożliwić, jastrych musi być oddzielony od przegród miękką, elastyczną warstwą. Zwykle służy do tego celu izolacja z pianki polietylenowej o grubości 8mm, lub płyta styropianowa o gr. 1cm i nosi nazwę „izolacji brzegowej”. Wykonanie takiej izolacji nie zawsze wystarcza dla prawidłowej pracy termicznej jastrychu. Zdarzają się podłogi bardzo długie, lub pomieszczenia w których kształt podłogi nie jest prostokątem, może też wystąpić konieczność ominięcia w podłodze słupa, kolumny (np. kościoły). We wszystkich tych sytuacjach konieczne jest wykonanie dylatacji, tzn. przerw pomiędzy jastrychami wypełnionymi trwale elastycznymi materiałami.
Rys.7 Dylatacja wykonana z taśmy przyściennej (izolacji brzegowej) zamocowanej pomiędzy dwoma płytami izolacji termicznej (KISAN).
Przykłady i zasady wyznaczania dylatacji:
a) dla jastrychów o powierzchni całkowitej większej niż 40m, jastrych należy podzielić i w miejscu podziału zastosować dylatację
b) dla jastrychów w których stosunek dłuższego boku do krótszego jest >2:1
c) dla jastrychów w pomieszczeniach o kształcie litery „L”
d) dla jastrychów w pomieszczeniach ze słupem, kominem – dylatacje należy wykonać w osi słupa (komina)
e) w otworach drzwiowych, w przejściach pomiędzy pomieszczeniami
Rys. Warunki rozmieszczania dylatacji (rys. ROTH)
Fot. Dylatacja w pomieszczeniu ze słupem wykonana w osi słupa.
W miejscach dylatacji należy przerwać układanie wężownic grzejnych, dopuszcza się przejście przez dylatacje tylko przewodów tranzytowych, przewody takie powinny być zabezpieczone rurami peschla na długości min. 10-30 cm z obu stron dylatacji.